دوره شناخت طرحوارهها یا تلههای زندگی
دوره تلههای زندگی چیست؟
تلهها یا طرحوارهها شما را با الگوهای رفتاری که در حال حاضر دارید آشنا میکنه، مثلا دیدگاهتون نسبت به دنیا و آدمها چطوریه؟ در روابطتتون اهل فداکاری هستید یا خود رأی، تنبل هستید یا منظم، خودشیفتهاید یا مطیع و تابع نظرات دیگران، راحت میتونید جواب نه به دیگران بدید یا فقط به خودتون سختی میدید که دیگران را راضی کنید، آدمها قابل اعتمادن یا همه دنبال سوء استفاده هستن؟ آیا افرادی را به سمت خودت جذب میکنی که خیانت میکنن، دروغ میگن و عصبیان و باز هم شیفته اونها میشی؟ آیا بدون دیگران نمیتونی زندگی کنی و ترس از دست دادن داری؟ ریشه این تلهها که الان دچارش هستید در کودکی شماست که باید کشفش کنید و هرچه زودتر درمان بشه.
این دوره چه کمکی به من میکنه؟
در این دوره شما به جای اینکه بخواید دنیا وآدمهاش را تغییر بدی ، متوجه میشی که تغییر باید اول توسط خودتون انجام بشه و با شناسایی تلههای زندگیت میتونی چنان تغییرات چشمگیری داشته باشی که شبیه معجزه باشه.
این دوره برای چه کسانی مناسبه:
- اگر فکر میکنید، دنیا مکان ناامنیه
- اگرنسبت به آدمها بدبین هستید
- اگر در روابطتتون، تنها شما سنگ زیرین آسیاب هستید
- اگر دائم خودتون را با دیگران مقایسه میکنید
- اگر مدام در حق دیگران فداکاری میکنید و کسی قدرتون را نمیدونه
- اگر همه چیز را نصفه و نیمه رها میکنید و هدفتون را گم کردید
- اگر میخواید خود واقعیتون باشید و یک بار برای همیشه با باورهای خودتون زندگی کنید....
این ورکشاپ و ورودش در دنیای شما تصادفی نیست
سرفصلهای دوره چیه؟
این دوره ۲۰ فایل صوتی داره و ۱۷ تله را براتون توضیح میده، ممکنه تعداد تلهها بیشتر باشه اما بعضی از تلهها خیلی شبیه هم هستن و درمانشون شبیه به همه.
ما همه این تله ها را با داستان های واقعی براتون توضیح دادیم و کلی تمرین براتون درنظر گرفتیم که بتونید با کمکش حالتون را بهتر کنید.
قبل اینکه هر تله را گوش کنید، یک آزمون براتون آماده کردیم که بهتره اول به سؤالات آزمون پاسخ بدید. اگرمتوجه شدید تعداد تلههایی که دچارش هستید خیلی زیاده اصلا نگران نشید .
ما بهتون قول میدیم با این آگاهی میتونید دونه دونه مشکلات فعلیتون را حل کنید.
نکته مهم:
پیشنهاد من اینه همه فایل ها را گوش کنید حتی اگر تله مربوط به شما نباشه، اینطوری میتونید شناخت بیشتری نسبت به تله های افرادی که کنارتون هستند داشته باشید و بهتر باهاشون رفتار کنید.
راجع به چه نوع تله هایی در این ورکشاپ توضیح داده شده؟؟؟
فهرست تلههایی که راجع بهش صحبت کردیم
- تله طردشدگی
- تله سوء ظن و بد رفتاری
- تله فقدان عاطفه
- تله طرد اجتماعی
- تله وابستگی
- تله آسیبپذیری
- تله نقص و شرم
- تله شکست
- تله اطلاعت
- تله معیارهای پرتوقع و غیرواقع بینانه
- تله حق طلبی
- تله بازداری هیجانی
- تله منفیگرایی
- تله تنبیه
- تله خویشتنداری ناکافی
- تله پذیرش جویی
- تله ایثار
طرحواره چیست؟
ما چگونه دادههایی که از طریق تجربه به ذهن ما راه مییابند را دستهبندی میکنیم یا به زبان سادهتر آیا قاعدهای پشت چگونگی تجارب ما وجود دارد؟ اگر قاعده یا الگویی برای دستهبندی تجارب ما وجود نداشته باشد آنگاه نمیتوانیم بحثی از برنامهریزی کنیم، چون تنها با یک سری داده نامنظم تجربی که در ذهن بدون هیچ الگویی قرار گرفتهاند روبرو خواهیم بود. طرحواره همان الگویی است که با آن دنیا را مشاهده میکنیم. این سادهترین تعریف طرحواره است.
اما طرحواره چطور کار میکند و چه اطلاعاتی از طریق شناسایی آن به ما داده میشود؟ آیا طرحوارهها نقشی اساسی در تصمیمات روانی ما دارند یا حتی بدتر از این، میتوانند عامل اختلالات شناختی و روانی ما باشند؟ در این مطلب قصد داریم به این سوال و سوالات مشابه پاسخ دهیم و نشان دهیم چگونه میتوان طرحوارهها را شناخت و از آنها استفاده مناسب کرد.
تعریف دقیق طرحواره
قبل از اینکه به بررسی دقیق طرحوارهها و ارتباط آن با نیازهای عاطفی و درمان طرحوارههای نامناسب بپردازیم، لازم است که تعریفی دقیق از طرحواره ارائه دهیم تا مشخص شود اصلا با چه چیزی سروکار داریم. طرحواره نوعی قالب ذهنی است که به ما کمک میکند اطلاعات دریافتی از محیط بیرون را طبق کلیشههای شناختی قبلی که به دست آوردهایم دستهبندی، تفسیر و با سرعت بیشتری موقعیتها را شناسایی کنیم. طرحوارهها مفید هستند؛ زیرا سرعت پردازش ما را بالا میبرند و از تمرکز روی اطلاعات نامرتبط جلوگیری میکنند. گویا اولین بار ژان پیاژه (Jean Piaget) مفهوم طرحواره را معرفی کرده است.
جالب است بدانید که طرحوارهها در چند سال ابتدایی زندگی ما شکل میگیرند و به همین دلیل در برابر تغییر بسیار مقاوم هستند. این طرحوارهها برای سادهتر کردن کار شناخت دنیای اطراف ساخته شده و بدون توجه به اینکه مفید یا مضر هستند به حیات خود در ذهن ما ادامه میدهند.
مشکل زمانی ایجاد میشود که طرحوارههای مضر بر شناخت ما غالب شده و هیجانات و احساسات ما را کنترل کنند. در این حالت است که به طرحواره درمانی نیاز پیدا میکنیم.
نیازهای هیجانی اساسی ( در طرحواره ها )
طرحوارهها در سنین ابتدایی زندگی ما شکل میگیرند برای همین اگر در این سن بعضی نیازهای هیجانی اساسی ما پاسخ داده نشود، طرحوارههایی مضر در ذهن ما شکل میگیرد که میتواند روی زندگی ما تا سنین بالا تاثیرگذار باشد.
جفری یانگ (Jeffrey Young) که اولین بار مفهوم طرحواره درمانی را مطرح کرد، 5 نوع نیاز هیجانی اساسی را تشخیص داده که عدم پاسخ مناسب به آنها باعث بروز طرحوارههای مضری متناسب با هر کدام میشود. این 5 نیاز اساسی و طرحوارههای متناسب با آنها عبارتنداز:
- دلبستگی ایمن: اگر نیاز هیجانی اساسی دلبستگی ایمن در سنین کودکی در ما بهخوبی پاسخ داده نشود، یکی از این طرحوارهها در ذهن ما شکل خواهد گرفت: طرحواره رهاشدگی/ بی ثباتی، طرحواره بی اعتمادی/ بدرفتاری، طرحواره نقص/ شرم یا طرحواره محرومیت اجتماعی/ انزوای اجتماعی.
- هویت و خودمختاری: کنترل بیش از حد والدین روی فرزند و عدم استقلال سالم باعث میشود که نیاز اساسی هویت و خودمختاری پاسخ داده نشده و یکی از طرحوارههای آسیبپذیری، خود تحول نیافته / گرفتار، وابستگی/ بی کفایتی یا شکست در ذهن فرد شکل گیرد.
- ابراز نظر و بروز هیجانات: کودکی که نتوانسته در کودکی حمایت لازم برای ابراز نظر یا بروز هیجانات خود را دریافت کند، دچار طرحوارههایی مثل: منفیگرایی/ بدبینی، بازداری هیجانی، تنبیه یا معیارهای سختگیرانه میشود.
- شادی: اگر نیاز هیجانی اساسی مثل شادی در کودکان پاسخ داده نشود، آنگاه در طرحوارههایی مثل: ایثار/ اطاعت یا پذیرشگر/ جلب توجه گرفتار خواهد شد.
- عدم محدودیت واقعگرایانه: جالب است بدانید اگر والدین در دوران کودکی روی فرزند خود محدودیتهایی واقعانگارانه نگذارند آنگاه باعث میشوند ذهن آنها درگیر طرحوارههایی مثل: استحقاق/ بزرگمنشی یا خویشتنداری/ خود انضباطی ناکافی خواهد شد.
طرحواره درمانی چیست؟
سوال مهمی که درباره طرحوارهها میتوان مطرح کرد این است که آیا طرحوارهها درمان دارند؟ بسیاری از روانشناسان کوشیدهاند که برای درمان طرحواره متدهایی ارائه دهند. این متدها شامل سه دسته اساسی زیر هستند و بهعنوان طرحواره درمانی شناخته میشوند.
متد شناختی
در این متد از روشهایی که جدیدا در علوم شناختی یافته شده برای درمان طرحوارهها استفاده میشود. در این متد بیشترین تلاش روی تخریب و زیر سوال بردن طرحواره شکل گرفته در ذهن فرد انجام میشود و برای این کار از روشهای شناختی ویژه استفاده میشود.
متد رفتاری
در متد رفتاری، از رفتاردرمانی برای درمان طرحواره استفاده میشود. روش کار اینگونه است که فرد را در موقعیتهای مشابه با جایی که طرحواره قصد دارد خودش را نشان دهد قرار میدهند و سپس با تجزیه و تحلیل رفتار وی، سعی میشود تا رفتار اصلاح شده و بهمرور طرحواره از بین رود.
متد تجربی
متد تجربی زمانی که خود فرد قصد دارد سریعتر از طرحوارهای که در آن گرفتار شده خلاص شود، مورد استفاده قرار میگیرد. در این متد از روشهایی تجربی و سریع برای حذف طرحواره استفاده میشود و البته باید توجه داشته باشید که این روش روی کسانی اثر دارد که به طرحواره خود آگاهی دارند.
آیا تلههای زندگی قابل تغییر هستند؟
هر کدام از طرحوارههای مضری که گفتیم در عدم پاسخ به یکی از 5 نیاز اساسی هیجانی ما شکل میگیرد در ادامه زندگی باعث میشود که دچار تله شویم. برای مثال اگر طرحواره استحقاق/ بزرگ منشی در ذهن ما شکل گرفته باشد، به شخصی تبدیل میشویم که در مسیر زندگی خود انتظار دارد که همه نیازهایش را برطرف کند و کسی محدودیتی روی زندگی وی نگذارد. در نتیجه احتمالا وقتی وارد رابطه عاطفی میشود به احساسات طرف مقابل توجهی ندارد و باعث آزار او میشود که درنهایت جدایی را به ارمغان میآورد. تلهای که ممکن است بارها و بارها تا زمانی که طرحواره استحقاق/ بزرگ منشی با ما وجود دارد در آن گرفتار شویم.
اما آیا این طرحوارهها قابل تغییر هستند؟ تجربههای بالینی نشان داده است که در اکثر موارد، افرادی که خواهان تغییر طرحواره بودهاند با درمانی موفق روبرو شدهاند. گویا در درصد بسیاراندکی از افراد، عوامل ژنتیکی و محیطی طوری پیش رفتهاند که درمان نه غیرممکن اما بسیار سخت است. برای همین میتوان تا درصد بالایی باور داشت که طرحوارهها قابل درمان هستند و البته لازم است که شخص خواهان تغییر آنها باشد.
چگونه میتوانیم از تلههای زندگی خود آگاه شویم؟
تلههای زندگی در نگاه اول خود را در پستویی از لایهها قایم کردهاند، اما همینکه چند بار تکرار شوند، مچشان گرفته شده و میتوان آنها را بهسادگی شناسایی کرد. با یک مثال توضیح میدهیم که چطور میتوان از تلههای زندگی خود آگاه شد. فرضا شما دچار طرحواره رهاشدگی باشید. در این طرحواره همیشه ترس از ترک شدن و از دست دادن عزیزان وجود دارد، برای همین در روابط عاطفی خود را بهخوبی نشان میدهد.
فرضا شما در رابطه عاطفی قبلی خود با هر بار ترک شدن به مدت کوتاه دچار ترس و اضطراب شدهاید و این رفتار و احساس را به علاقه شدید نسبت میدهید اما در ارتباط عاطفی بعدی خود نیز چنین تلهای مشاهده میشود. آیا شما دوباره همان عشق و علاقه را نسبت به نفر بعدی و نفر بعدی و... احساس کردهاید یا اینکه در یک طرحواره گرفتار شدهاید؟ چند بار تکرار ترس از رهاشدگی میتواند نشانه مشخصی برای گرفتار شدن در طرحواره رهاشدگی باشد.
تلههای زندگی چگونه شکل میگیرند؟
عدم پاسخ مناسب یا رشد در محیطی که رفتار نامناسبی از نظر عاطفی با فرزندان خود دارند باعث میشود که تلههای زندگی شکل بگیرد و تا سنین بزرگسالی یا حتی پیری شخص را رها نکنند. روند شکلگیری طرحوارهها هنوز بهطوردقیق شناحته شده نیست، اما بدنه اصلی هر طرحواره در تجارب کودکی شکل میگیرد. در کل دو دسته از رفتارها در شکلگیری طرحواره در سنین کودکی اثرگذار هستند:
- تامین نیازهای عاطفی و هیجانی کودکان از راه نامناسب یا به مقدار ناکافی
- تامین نیازهای عاطفی و هیجانی کودکان بیش از اندازه مناسب و اشباع کردن آنها
درمان تله های زندگی
برای درمان تلههای زندگی در مرحله اول شما باید نشانههایی از گرفتاری در این تلهها دیده باشید. اگر هر بار با شکست در رابطه عاطفی روبرو میشوید وقت آن است که برای درمان این تله اقدام کنید. درمان باید حتما توسط یک متخصص انجام شود. این را نیز در ذهن داشته باشید که با غصه خوردن و سوگواری برای شکستها، تلههای بعدی عذاب وجدان نمیگیرند و با کمال میل به سراغ شما میآیند. پس وقت آن است که بخواهید تلههای زندگی خود را یک بار برای همیشه درمان کنید و البته این درمان را به متخصصانی بسپارید که کارشان این است.
درمان تله رهاشدگی
تله رهاشدگی یکی از طرحوارههای بسیار متداول است که باعث شکستهای گاه جبرانناپذیری در زندگی ما میشود برای همین اقدام برای درمان آن بسیار اهمیت دارد. اما برای درمان تله رهاشدگی چکار باید کرد؟ در ادامه چند گام مفید برای درمان این طرحواره پیشنهاد میکنیم که به شما کمک میکند این تله را درمان کنید.
- بپذیرید: در اولین گام باید بپذیرید که در تله رهاشدگی گرفتار شدهاید و این موضوع دارد به شما آسیب میزند.
- شناسایی علایم: هرگاه که علایم این تله مثل احساس اضطراب از طردشدن، احساس عدم امنیت، احساس وابستگی به طرف مقابل و... بروز کرد بدانید که در این تله گرفتار شدهاید.
- رهاشدگی را بپذیرید: یکی از مهمترین گامها برای درمان تله رهاشدگی این است که بپذیرید انسانها میآیند و میروند و شما نباید از این موضوع تا این حد ناراحت شوید.
منابع و مراجع
نظرات
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاندسلام مریم جون من از شوشتر خوزستان پیام میدم بنظرم این اپیزودها اینقدر ارزشمندند که مثل یک گنج برام هستند وخیلی حسرت این دارم که بدلیل مشغله زیاد نمیشه چند بار گوش بدم تا درونیبشن مثل اینکه بخوای چند جعبه طلارا باهم برداری بنظرم کاش هراپیزو تو چند بار تکرار میکردیتا بیشتر درونی بشن .چون میدونم خیلی برا تهیه شون زحمت زیادی کشیدید .ارادتمند شما
مرسی از دیدگاه مثبت شما؛ خوشحالیم که مورد قبول شما واقع شدیم
خیلی عالیه ومثبت ومچکروسپاسگزارم ازدست اندکاران رادیوبیناوسرکارخانم مریم برای همه آرزوی شادی آرامش سلامتی وثروت
بسیار سپاسگزاریم
خیلی عالیه ومثبت
خوب بود
با درود فراوان،قدردان شما مریم جان وتیم پر تلاشتان هستم ،برای گذراندن دوره پیله جذاب بود. دوره کودک درون را نیز گوش دادم و پاسخ به آزمون های تله ها هم با اینکه قبلاً کار کرده بودم یک ارزیابی مجدد شد .مطالب شما واقعیت را در بر دارد با توجه به تفاوت های فردی و موقعیتی و شرایط که هر فردی تجربه ای خاص در مسیر زندگی اش مورد باز بینی قرار می دهد . به شخصه بررسی داستان های ذهنی و اصلاح آنها برام خیلی کار بردی بود.هزار بار سپاس. قفل دورهی تله ها باز نمیشه لطفا راهنمایی فرمایید. با تشکر
سلام ممنون از شما بابت این دوره ها ک خیلی تاثیرگذار هستند و واقعا ادم دلش میخوااد بشینه و فقط گوش بده سپاس من دوره پیله وازمون نظرسنجی رو گذروندم اما این دوره تله های زندگی هنوز قفل هست
عرض ادب و احترام ؛ مرسی از اعتماد شما 🙏🙏 اگر دوره تله ها هنوز قفله به این معنی هست که هنوز در آن دوره ثبت نام نکردید! لطفا وارد صفحه دوره تله های زندگی شوید و سپس روی گزینه "شرکت در دوره" کلیک بفرمایید. سوالی داشتید، پشتیبانی سایت در خدمت شماست.❤️
از شما عزیزان بابت این دوره بسیار سپاسگزارم. سفر عجیبی بود. خیلی از وقایع زندگیم از بچگی تامیانسالی مرور شد. گاه با یادآوری بعضی اتفاقها لبخند می زدم و البته خیلی وقت ها اشک می ریختم. در هر قدم یک چراغ روشن می شد و من یک گام جلوتر می رفتم. در این سفر خیلی با خودم همدردی کردم. خودم و خیلی ها را بخشیدم. چرا ها با یافتن پاسخ مدام کم رنگ تر میشد. در انتهای دوره حس میکنم در ابتدای یک مسیر جدید هستم. کاش میشد نظیر ورک شاپ پیله ها در پایان این دوره هم آزمونی برای ارزیابی و گواهینامه شرکت در دوره وجود داشت.به هر جهت باز هم بابت این سخاوت در بذل آگاهی از شما سپاسگزارم. موفق باشید.
محمد م درود و سپاس فراوان بردست اندرکاران بردست اندرکاران رادیو بینا که سنگ صبور و باعث احساس بودن و ارزشمندی ما مخاطبان شدائد امیدوارم از آسمان براتون رحمت بباره. چطور باید سخنان خانم دکتر مریم گوش دهیم. ممنونم
مرسی از نظر مثبتتون 🙏 خوشحالیم که مورد رضایت شما هستیم 🌹
سپاس فراوان بردست اندرکاران رادیو بینا که سنگ صبور و باعث احساس بودن و ارزشمندی را به مخاطبان منتقل میکنید و امید به زندگی رابه شنوندگان تزریق میکند.بینهایت ازشما سپاسگزار م وبرای آرزوی خوشبختی را دارم
مرسی از نگاه شما؛ خوشحالیم که تونستیم مورد قبول و رضایت شما باشیم🙏♥️ همچنین 🙏
سلام و درود خوشحالم تونستم این دوره رو به اتمام برسونم و دوره تله ها قطعاً مسیر خودشناسی و رشد من رو تسریع و کیفیت بخشید.سپاس بیکران از خانم دکتر و تیم حرفه ای رادیو بینا که این فرصت رو رایگان در اختیار ما قرار دادند. اما یک پیشنهاد داشتم ، اگر امکانش هست یک آزمون برای ارائه سرتیفیکیت مانند دوره پیله قرار داده بشه خیلی عالی خواهد شد. متشکرم
عرض ادب و احترام؛ سپاس از اعتماد شما خیلی خوشحالیم که تونستیم در مسیر خودشناسی و رشد در کنار شما باشیم.🌹❤️🙏🏻 بله حتما موردی که فرمودید پیگیری خواهد شد.
وقتی انسانهای چون شما وجود دارند که اینچنین مهربابانانه بذل دانش و آگاهی و ودلسوزانه هدایت و راهنمایی میکنید خدایا بابت انسانهای شریفی که سر راهم قرار میدهی هزاران بار شکر حظ و بهره معنوی فراوانی تقدیم شما همان اندازه که میبخشید ان شا الله بهره مند شوید . صمیمانه دوستتان دارم 💝
مرسی از مهر شما🌹 خوشحالیم که مورد قبول شما واقع شدیم 🙏🏻
سلام 2 ساعتی هست با رادیو بینا آشنا شدم و جدا" شوک شدم از این صفحه . سپاس . عالی هستید
خیلی خوش اومدید به خانواده رادیوبینا🌹 خوشحالیم که دوره ها و پادکست های رادیوبینا مورد قبول شما واقع شده🙏🏻
بسیار سپاسگزارم از زحمات بی شائبه تون و کمترین آرزوم مانایی و فزونی مهر و خردورزی شماست . آرامش درون توشه راه پر فراز و نشیب تون باشه
بسیار ممنونیم از مهر شما🙏🏻 مانا باشید🌹
سلام ودرود ممنونم از این اطلاعات که در اختیار ما گذاشتید ...مرسی از شما ودوستان رادیو بینا
سپاس از مهر شما🌹 خوشحالیم که محتوای ما مورد رضایت شما دوست عزیز هست.پایدار باشید.🙏🏻🙏🏻
سلام ممنونم عالی بود متشکرررررم . در فایل آخر اشاره ای کردید به فایل روابط از کجا می تونم گوش بدم ؟
عرض ادب و احترام🌹 مرسی از همراهی شما🙏🏻 "درس سوم: چرا تله ها محبت زندگی ما هستند" را گوش دهید.
درود و سپاس خدا رو شکر بخاطر وجود های نازنینی مثل شما ، خیلی خوشحالم که این دوره بدستم رسید تا بتونم ازش استفاده کنم واقعا بهش نیاز داشتم بی نهایت ممنون فقط میخواستم بدونم میشه چرا برای بار دوم وارد مرحله آزمون نمیتونم بشم ؟!
🌹 مرسی از نگاه شما؛ خوشحالیم که مورد قبول شما واقع شدیم. امکان پشت سر گذاشتن آزمون تنها یکبار هست؛ برای مشاهده آزمون باید از حساب کاربری -> آزمون ها ، وارد شوید.
سلام دست انداز کاران ورکشاپ پیله ها الهی هرکجای دنیا هستین سرحال و سلامت و تندرست پر ازموفقیت.سلامتی باشین خیر ببینین. این جور برنامه های آموزشی عالی در ازاختیار ما می گذارید تشکر
مرسی از محبت شما ❤️ همچنین برای شما
سلام وقت بخیر.دوره پیله عالی بود.آزمون هم دادم...ولی میخوام دوره تله رو شروع کنم میگه شما دوره پیله نگذروندید و اجازه شروع دوره تله رو نمیده...امکانش هست راهنمایی بفرمایید؟
عرض ادب؛ این مورد به این دلیل هست که بخش سوالات نظر سنجی را پشت سر نذاشتید؛ لطفا وارد صفحه آموزش دوره پیله بشید و از قسمت "آزمون ها" روی نظر سنجی کلیک و آن را تکمیل بفرمایید .
منتظرم زیااااااد که این قفلا برام باز بشن پیشاپیش بابتش ازتون تشکر میکنم
مرسی از توجهتون؛ خیلی خوشحالیم که به تیم رادیوبینا اعتماد کردید.🌹
سلام چجوری میشه تو این ورکشاپ شرکت کرد؟
این دوره اوایل تابستان 1402 شروع میشه؛ پیشنهاد میشه قبل از شروع این دوره حتما دوره پیله رو پشت سر بزارید؛ چرا که دوره پیله مکمل این دوره می باشد.