آیا حفظ فروتنی در روابط اجتماعی مهم است؟

فروتنی یک ویژگی شخصیتی برجسته است. یک فرد فروتن تصویر درستی از خودش با فروتنی خود به مردم نشان می دهد. او به توانایی‌ها و همین‌طور نقص‌هایش آگاه است؛ و در حالی که خالی از تکبر است، عزت‌نفس بالایی هم دارد. اما گاهی اوقات مردم داشتن این ویژگی را نشانه ضعف فرد می‌دانند. بعضی‌ها اعتقاد دارند متواضع بودن به این معنی است که خودتان را دست‌کم بگیرید، و عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس پایینی داشته باشید. اما این باور خلاف واقعیت است. یک انسان متواضع به توانایی‌هایش واقف است، ولی ضرورتی نمی‌بیند که در مورد توانایی‌هایش به دیگران فخرفروشی کند.

حفظ فروتنی اهمیت زیادی دارد زیرا بر نوع تعامل شما با دیگران، و درک شما از خودتان و دنیای اطراف تأثیر می‌گذارد. فروتنی کمک می‌کند با دیگران مهربان‌تر باشید و به نظرها و باورهای‌شان بیشتر توجه کنید. متواضع بودن به شما فرصت می‌دهد تا کمتر به خودتان فکر کرده و احساسات دیگران را بهتر درک کنید. اگر بتوانید برای دیگران و دستاوردهای‌شان خوشحال باشید و به پیشرفت آنها حسادت نکنید، روابط بهتری با آنها برقرار می‌کنید.

مزیت بعدی این ویژگی این است که بر رشد فردی، خودشناسی و خودآگاهی افراد تأثیر مثبت می‌گذارد زیرا کسی که متواضع است، خودش را همان گونه که هست، با همه کاستی‌هایش، می‌پذیرد. این باعث افزایش خشنودی، تندرستی و هیجانات مثبت می‌شود. علاوه بر این، این ویژگی کمک می‌کند که نگرشی عمیق‌تر و تکامل‌یافته‌تر از دنیا و اتفاقات آن داشته باشید. یک انسان فروتن از اهمیت جایگاه خود در این دنیا کاملاً آگاه است، و در عین حال می‌داند که دیگران هم در این دنیا جایگاه خودشان دارند.

فروتنی یک فضیلت دینی نیز هست. میان فروتنی، تندرستی، دین، و معنویت یک همبستگی وجود دارد. تحقیقات نشان می‌دهد داشتن میزان متوسطی از تواضع، به‌خصوص در برابر کائنات، به کسانی که باورهای مذهبی یا معنوی دارند کمک می‌کند تا عملکرد روانی مثبتی داشته باشند.

برای این که بیشتر فروتن باشید، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید.

غرور چیز بدی نیست؛ در واقع کاملاً مهم است. غرور از افتخار می‌آید، و اصلاً اشکالی ندارد به خودتان افتخار کنید.

افتخار کردن به خودتان، دستاوردهای‌تان، و ‌فرهنگ‌تان خیلی هم عالی است. غرور ستایش خودتان و باورهای‌تان است، اما وقتی از حد خود فراتر برود ممکن است جای خود را به رفتارهای خودخواهانه و خودستایانه بدهد.

اگر کسی فکر کند که بهتر از دیگران است و تصمیم‌هایی بگیرد که فقط به نفع خودش است، به انسانی خودمحور و خودخواه و خودشیفته تبدیل می‌شود. چنین فردی به‌سختی می‌تواند به دیگران توجه کند یا با آنها روابط سالمی برقرار کند.

به نظر می‌رسد که افراد مغرور اعتمادبه‌نفس خیلی زیادی دارند، اما این طور نیست. غرور آنها اغلب ریشه در ناامنی‌های پنهان‌شان دارد. این افراد در واقع هیجانات منفی خود را سرکوب کرده و ضعف‌های خود را نادیده می‌گیرند. محققان حوزه روان‌شناسی اجتماعی دریافتند که وجود این نا‌امنی‌ها باعث می‌شود افراد خودپسند و خودشیفته از شنیدن توهین دیگران به خودشان به‌شدت خشمگین شوند. بنابراین، بررسی کنید چه احساسات و باورهای منفی‌ای نسبت به خودتان دارید.

علت این که افراد خودپسند و خودخواه اعتمادبه‌نفس پایین خود را نمی‌پذیرند این است که می‌خواهند در برابر انتقاد دیگران یا طرد شدن از سوی آنها از خودشان دفاع کنند. پس اگر اعتمادبه‌نفس شما بیش‌ازحد زیاد است، حتماً ریشه آن را ارزیابی کنید. یک متخصص سلامت روان می‌تواند به شما کمک کند که نقاط قوت و ضعف خود را بهتر بشناسید.

تحسین موفقیت‌ها و دستاوردهای دیگران باعث می‌‌شود کمتر روی خودتان تمرکز کنید. به‌علاوه، همه ما نیاز داریم هرازگاهی از دیگران بشنویم که در مسیر درستی قرار داریم. پس، شما آن کسی باشید که این اطمینان را به دیگران می‌دهد.

بسیاری از افراد تشخیص نمی‌دهند که فروتنی چقدر ضروری است. علت آن شاید این باشد که آنها مفهوم فروتنی را به طور کامل درک نمی‌کنند.

در طول یک نظرسنجی از افراد میانسال در مورد رضایت از زندگی، محققان دریافتند که افراد داشتن فروتنی و تواضع را چندان هم‌معنی با رضایت از زندگی نمی‌دانند.

در بسیاری از جوامع امروزی دیدگاه «بقای اصلح» حاکم است، این که افراد قوی‌تر و بهتر به جاهای بالا می‌رسند. در چنین شرایطی، مردم مجبورند نگاهی خودمحور داشته باشند. آنها در دوران کودکی همیشه با هم‌سالان خود در حال رقابت هستند تا بتوانند توجه دیگران را در محیط خانه یا مدرسه به خودشان جلب کنند. این رقابت‌طلبی در دوران بزرگسالی هم از محیط‌های کاری سر در می‌آورد.

همچنین، در این جوامع، جهان‌بینی مشابهی در فرهنگ سرگرمی کودکان و بزرگسالان وجود دارد. صنعت موسیقی، سینما، یا تلویزیون مردم را درگیر محتوایی می‌کند که بسیار بی‌معنی و خودمحورانه است. یک مطالعه بر روی دانشجویان دوره کارشناسی نشان داد که فروتنی ویژگی ضروری هنرمندان و رهبران نیز در نظر گرفته نمی‌شود.

در مجموع، حتی اگر در این لحظه در چیزی بهترین هستید، فروتنی داشته باشید زیرا احتمال دارد بعد از مدتی کسی بهتر از شما پیدا بشود. البته این اشکالی هم ندارد. وقتی شکست خوردید، آن را بپذیرید و به دیگران به خاطر پیروزی‌شان تبریک بگویید.