وقتی آدم های خوب کارهای بد و غیر اخلاقی انجام می‌دهند چه احساسی داریم ؟
دسته بندی: فهرست مطالب
وقتی آدم های خوب کارهای بد و غیر اخلاقی انجام می‌دهند چه احساسی داریم ؟آیا هیچ وقت باور داشته اید که کسی انسانی شریف است ولی بعد یک کار غیر اخلاقی انجام می‌دهد، و باور شما را زیر سؤال می‌برد؟ بر اساس نتایج تحقیقی که به تازگی در مجله روان‌شناسی اجتماعی و علم شخصیت منتشر شده است، این اتفاق از آن چیزی که فکر می‌کنیم متداول تر بوده و پیامدهای گسترده‌تری دارد. در دو مطالعه آغازین، کِیت دابِلیو. گوآن (Kate W. Guan) و اِستیوِن جِی. هاینه (Steven J. Heine) از دانشگاه بریتیش کلمبیا، شرکت‌کنندگانی که چنین تجربه‌ای داشتند را به صورت آنلاین استخدام کردند. بعد از این که شرکت‌کنندگان در مورد جزئیات اتفاق مورد نظر و شخص مجرم گزارش دادند، باید به تعدادی سؤال پاسخ می‌دادند. این سؤال‌ها در مورد احساس آنها در طول آن اتفاق و بعد از آن بود. محققان می‌خواستند درک افراد از شخصیت فرد مجرم، باورهای کلی آنها در مورد دیگران و دنیا، و اعتمادبه‌نفس آنها در توانایی تشخیص شخصیت دیگران را ارزیابی کنند. مقاله زیر در رادیو بینا تهیه و ترجمه شده است.
تأثیر مشاهده رفتارهای غیر اخلاقی
نتایج نشان می‌داد دیدن این که فردی «خوب» در حال انجام کاری غیر اخلاقی است بسیار ناراحت‌کننده است. این باعث می‌شود که در مورد توانایی خودمان در تشخیص شخصیت دیگران تردید کنیم و همچنین از زندگی در این دنیا بیشتر سردرگم شویم. هر چه درک قبلی شرکت‌کننده‌ها از شخصیت اخلاقی مجرم با درک آنها بعد از مشاهده رفتار بد تضاد بیشتری داشته باشد، تأثیر منفی آن اتفاق بیشتر می‌شود. در مطالعه دوم، گوآن و هاینه دریافتند که این تجربه موجب می‌شود فرد به طور کلی دیدگاه مبهمی نسبت به شخصیت اخلاقی دیگران پیدا کند.
محققان همچنین گزارش دادند که برخی افراد بیشتر تحت تأثیر این نوع اتفاقات قرار می‌گرفتند. کسانی که تمایل به نتیجه‌گیری قطعی از اتفاقات زندگی داشتند – به طور کلی، این افراد به‌سختی می‌توانند وضعیت‌های مبهم را تحمل کنند – و کسانی که احساس می‌کردند شخصیت اخلاقی افراد بدون تغییر است، بیشترین تغییرات را در دیدگاه‌شان گزارش دادند.
با این حال، در این مطالعات، شرکت‌کنندگان مجبور بودند به گذشته فکر کنند، و نوع احساس خود را در زمان‌های مختلف به خاطر بیاورند. نتایج این روش تحقیق در برابر اشتباهات مرتبط با حافظه انسان آسیب‌پذیر است. بنابراین، محققان سعی کردند در شرایط زمانی واقعی‌تری این تجربه را بررسی کنند.
ملاقات با کسی که قرار بود آدم خوبی باشد
مطالعه بعدی بر روی گروه جدیدی متشکل از 446 شرکت‌کننده آنلاین انجام شد. آنها باید تصور می‌کردند که قرار است با فردی جدید ملاقات کنند. به بعضی از آنها گفته شده بود که این فرد مهربان، دوست‌داشتنی، و متین به نظر می‌رسد و بسیار به دیگران اهمیت می‌دهد؛ به بعضی دیگر گفته شده بود که او نامهربان، تنفربرانگیز، و مغرور بوده و از دیگران متنفر است. سپس، شرکت‌کنندگان باید مطلبی را می‌خواندند، درباره این که آن فرد یکی از جرایم نفرت‌پراکنی یا خشونت خانگی را مرتکب شده بود. در نهایت، آنها به سؤالاتی مشابه مطالعه قبل پاسخ دادند. آنها باید می‌گفتند که این اطلاعات چه تغییری در باور و درک آنها از آن فرد ایجاد کرده بود.
طبق گزارش محققان، کسانی که باور داشتند آن فرد مهربان و دوست‌داشتنی بود، مشاهده جرم بر درک آنها از این دنیا و اعتمادبه‌نفس آنها در شناخت شخصیت دیگران تأثیر منفی بیشتری گذاشت. در مقابل، وقتی از یک آدم بد عملی غیر اخلاقی سر می‌زد، تأثیر منفی آن کمتر بود.
این مطالعه نیز یک نقطه‌ضعف واضح دارد. شرکت‌کنندگان فقط تصور کردند که قرار است با فردی خوب یا بد ملاقات کنند؛ شاید احساس آنها در زندگی واقعی متفاوت باشد.
اهمیت شناخت دیگران در روابط اجتماعی
بیایید محدویت‌های مختلف این مطالعه را کنار بگذاریم و این سؤال را بپرسیم: چرا وقتی فردی از خوب به بد و یک فرد غیر اخلاقی تبدیل می‌شود، این تجربه تأثیر منفی بیشتری بر ما می‌گذارد؟
استدلال قانع‌کننده گوآن و هاینه این است که ما به‌شدت نیاز به شناخت دیگران داریم. برای این که در محیط‌های اجتماعی موفق باشیم، واقعاً باید بدانیم که آیا طرف مقابل متحدی قابل‌اعتماد و یاری رسان است یا یک تهدید به شمار می‌آید.
البته کتاب‌ها، سریال‌های تلویزیونی و فیلم‌های بی‌شماری از همین روش مخاطب خود را جذب می‌کنند؛ این که آیا شخصیت داستان واقعاً مثبت است، یا منفی است. هر چه ما بیشتر در مورد شخصیت‌های داستان دچار تردید بشویم، مجبوریم در موردشان بیشتر بدانیم، در نتیجه به خواندن یا تماشای آن کتاب یا فیلم ادامه می‌دهیم.
در مجموع، منطقی به نظر می‌رسد که تخطی‌های اخلاقی انسان‌های اخلاق‌مدار اعتمادبه‌نفس ما را تضعیف کند و باعث شود با احتیاط بیشتری با دیگران ارتباط برقرار کنیم. گوآن و هاینه این طور نتیجه‌گیری می‌کنند: «یافته‌های حاضر عامل جدیدی را مطرح می‌کند که می‌تواند علت ناراحتی مردم در این موقعیت‌ها را توضیح بدهد. این تجربه‌ها تهدیدی برای درک ما از موقعیت‌ها و مهارت های اجتماعی به شمار می‌آیند».
ترجمه:
منبع:
نوشته اِما یانگ (Emma Young)
خانه
دوره
پادکست
کتاب
انجمن
نظرات
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند