Love and the Brain

در این اپیزود به بررسی تکنیک‌های نوروساینس در رابطه با تبدیل وابستگی عاطفی به دلبستگی صحبت کردیم. در بخش‌هایی از این اپیزود می‌شنوید« اگر شما بتونید در کنار احساسی که به طرف مقابلتون دارید، روی این فعالیت ها بیشتر متمرکز بشید، احتمال وابستگیتون کمتره. برای مثال سعی کنید تعاملات اجتماعیتون را بیشتر کنید و فقط تمرکزتون را روی طرف مقابلتون نگذارید. در زندگیتون یک دلخوشی پیدا کنید مثلا هنر یا سرگرمی که بتونید وقتی تنهایید از انجام اون کار لذت ببرید. »

برای مطالعه بیشتر میتونید مقاله زیر را که در مورد عصب شناسی عشق منتشر شده، مطالعه کنید

حتما تا به حال احساس وابستگی به چیزی یا کسی داشته‌اید و با کمال تعجب دریافته‌اید که این احساس باعث شده که احساس خمودگی و ضعف کنید. درحالی که هستند کسانی که دلبسته کسی هستند ولی در عین حال حس مثبتی نسبت به خود داشته و هر روز بالندگی بیشتری را تجربه می‌کنند. با این مقدمه پرسیدن این سوال منطقی است که فرق بین وابستگی و دلبستگی چیست؟ چرا دلبستگی باعث ایجاد حس رضایت از خود می‌شود، اما وابستگی نتیجه منفی به همراه دارد و باعث می‌شود که ما هر روز ضعیف‌تر از قبل شویم؟ در این مقاله قصد داریم این موضوع را به طور کامل بررسی کنیم و سوالاتی که ممکن است در رابطه با آن ایجاد شود را پاسخ دهیم. با ما تا پایان مقاله همراه باشید.

دلبستگی چیست؟ چطور می‌فهمیم در یک رابطه دلبسته طرف مقابل هستیم یا وابسته؟ برای اینکه بدانیم فرق بین وابستگی و دلبستگی چیست باید یک تعریف مناسب از آن داشته باشیم. دلبستگی به زبان ساده یعنی ایجاد رابطه عاطفی عمیق و ایمن با شخصی دیگر. اگر شما دلبسته کسی باشید، در کنار وی احساس امنیت و آرامش کرده و در عین حال آزادی عمل شما نیز حفظ می‌شود.

اگر احساس میان شما و شخصی دیگر از نوع دلبستگی باشد هیچ وقت اضطراب نبود او در شما ایجاد نمی‌شود. یکی از مثال‌های جالب داشتن دلبستگی، ارتباطی است که میان والدین و فرزند وجود دارد. یک کودک برای دریافت محبت از پدر و مادرش هیچ‌گاه دچار مشکل نمی‌شود یا به اصطلاح محبت را از آن‌ها گدایی نمی‌کند.

کسانی که احساس دلبستگی را تجربه می‌کنند، از نظر روانی هر روز بالنده شده و اگر هم اضطراب جدایی از شخص مقابل بر آن‌ها غلبه کند، این اضطراب مخرب نبوده و در حقیقت نشان‌دهنده سالم بودن رابطه روانی که با طرف مقابل دارند است. در این باره جان بالبی (John (Bowlby مطالعات جالبی انجام داده که نشان می‌دهد اضطراب کودکان هنگام دوری والدین که ریشه در دلبستگی میان آن‌ها دارد، از نوع اضطراب مخربی که افراد وابسته به یکدیگر هنگام جدایی از هم تجربه می‌کنند، نبوده و برای همین می‌توان این نوع اضطراب را طبیعی و حتی مثبت دانست.

برای فهم بهتر فرق بین وابستگی و دلبستگی لازم است علاوه بر درکی کلی دلبستگی، وابستگی را هم به‌خوبی بشناسیم. اگر در رابطه‌ای عاطفی احساس کردید که کوچکترین حرکت شما هم به تایید شخص مقابل بستگی دارد و اگر او نباشد که شما را تایید کند دنیا روی سرتان خراب می‌شود، آن‌گاه بدانید که به این شخص وابسته شده‌اید. وابستگی زمانی خیلی نمایان است که دریابید این شما هستید که فقط خواهان ارتباط با شخص مقابل هستید و برای جلب نظر وی حتی حاضرید روی اصول و قواعد خود پا گذاشته و حتی آزادی خود را هم از دست دهید.

افراد با وابستگی عاطفی در ارتباط با دیگران طوری رفتار می‌کنند که گویی تنها شخص مقابل قادر است به زندگی آن‌ها معنا داده و بدون تایید و محبت فرد مقابل، زندگی آن‌ها هیچ ارزشی ندارد. افراد دارای وابستگی عاطفی از جایی به بعد عزت نفس خود را از دست داده و به‌تدریج در چشم طرف مقابل نیز اعتبار و ارزش خود را از دست می‌دهند و همین موضوع باعث می‌شود وابستگی آن‌ها روز به روز حادتر شده و درنهایت طرد شوند. جان بالبی در زمینه وابستگی و ریشه‌های آن در کودکی نیز مطالعاتی انجام داده است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

شاید شما در رابطه‌ای باشید که مرز وابستگی و دلبستگی در آن چندان برای شما مشخص نباشد. برای همین لازم است نشانه‌های وابستگی را بشناسید تا بدانید که فرق بین وابستگی و دلبستگی چیست و اگر گرفتار وابستگی هستید سریع‌تر برای رهایی خود تلاش کنید.

اولین نشانه وابستگی این است که شما بدون مشورت با شخصی که وابسته وی هستید، نمی‌توانید در مورد هیچ چیزی تصمیم بگیرید.

نشانه دوم این است که تمام علایق و سلایق شما و حتی سرگرمی‌های روزمره شما کاملا وابسته به شخصی که وابسته وی هستید بوده و این یعنی آزادی عمل شما به‌شدت محدود شده است.

سومین نشانه وابستگی عاطفی به شخصی دیگر این است که شما نمی‌توانید به وی در هیچ زمینه‌ای نه بگویید. شما نه را در این نوع روابط به‌خاطر ترس از طرد شدن استفاده نمی‌کنید و این آسیب‌های زیادی به شما وارد می‌کند.

نشانه چهارم که از نشانه‌های خطرناک وابستگی محسوب می‌شود این است که شما خود را حتی مسئول کارهای کسی که به او وابستگی دارید می‌دانید. به یاد داشته باشید که شما تنها مسئول کارهای خود هستید نه دیگران و اگر روزی به این مرحله از وابستگی رسیدید، باید آن را زنگ خطری جدی بدانید.

در روابط عاشقانه بسیار پیش می‌آید که شما وابستگی را به‌جای دلبستگی جا داده و به خود ضررهای جبران ناپذیری وارد می‌کنید. در کل فهم فرق بین وابستگی و دلبستگی در روابط عاشقانه یکی از موضوعات مهمی است که می‌تواند به بالاتر رفتن کیفیت روابط عاطفی شما کمک کند. مطالعات محققان دانشگاه جان هاپکینگز نشان داده افرادی که در کودکی دلبستگی ایمن تجربه کرده‌اند احتمالا در بزرگسالی نیز در روابطی با دلبستگی ایمن وارد می‌شوند و همین نشان می‌دهد که روابط عاطفی شما در بزرگسالی به‌شدت تحت تاثیر تجربیاتی است که در این زمینه در دوران کودکی داشته‌اید.

در روابط عاشقانه، تفاوت دلبستگی و وابستگی واضح‌تر از دیگر روابط است. در این روابط وابستگی عاطفی باعث می‌شود که شما از دلبستگی ایمن محروم شده و به مرور به شخصی تبدیل شوید که همیشه اوست که دنبال برطرف کردن نیازهای شریک عاطفی‌اش بوده و همه محبت و توجه خود را به طرف مقابل داده و خودش را دوست ندارد.

اما دلبستگی ایمن دارای یک ارتباط عاطفی دوطرفه است که در آن شما هر چقدر برای ابراز محبت به شریک عاطفی خود کنید، همان‌قدر هم محبت از طرف مقابل دریافت می‌کنید. برای همین در روابط عاشقانه دلبستگی باعث می‌شود زندگی شادی تجربه کنید اما وابستگی نتیجه عکس دارد.

مطالعه علمی فرق بین وابستگی با دلبستگی یکی از چندین موضوعی است که توسط روانشناسان مورد بررسی قرار گرفته و نتایج خوبی هم به دست آمده است. روانشاسانی مثل جان گاتمن John Gottman) ) جان گری (John Grey) مطالعاتی در زمینه تفاوت وابستگی و دلبستگی داشته‌اند که به‌صورت خلاصه می‌توان نتیجه مطالعات آن‌ها را به‌صورت زیر لیست کرد:

اگر دو شخص به یکدیگر دلبستگی داشته باشند، هر دو برای نزدیک شدن به هم تلاش می‌کنند اما اگر وابستگی در میان باشد، یکی از طرفین که وابسته است تلاش کرده و طرف دیگر به مرور از این رابطه یک طرفه خسته می‌شود.

ریشه دلبستگی در احساس امنیت است و کاملا طبیعی شکل می‌گیرد، اما ریشه وابستگی در احساس اضطراب دائم و ناامنی عاطفی است برای همین نوعی مرض روانی هم شناخته می‌شود.

در رابطه‌ای که دلبستگی نقش محوری را در آن بازی می‌کند دو طرف دیدگاهی منطقی نسبت به هم داشته و به موقع یکدیگر را نقد می‌کنند، اما اگر وابستگی در میان باشد، طرفی که وابسته‌تر است شریک خود را یک موجود بی‌نقص دیده و همین باعث می‌شود نسبت به خودش احساس خوبی نداشته باشد.

بدترین نتیجه رابطه‌ای که وابستگی در آن نقش محوری را بازی می‌کند، این است که درنهایت به شکست منجر شده و مانع رشد شما می‌شود.

یکی از ویژگی‌های مهم وابستگی این است که شما را اسیر یک بن‌بست می‌کند. بن‌بستی که درنهایت راه به جایی ندارد. اسارتی که در رابطه‌ای با وابستگی بالا تجربه می‌کنید به این شکل است که آزادی عمل شما را کامل گرفته و شما را از شخصیتی مستقل به فردی وابسته و ضعیف تبدیل می‌کند. به همین دلیل گفته شده که وابستگی همان اسارت است.

تبعات بدی که وابستگی دارد این است که حتی اگر رابطه مریض‌گونه‌ای که در آن گرفتار شدید تمام شود باز هم مانند موجودی که عمری در زندان بوده و راه رهایی را بلد نیست رفتار می‌کنید و همین باعث می‌شود که نتوانید تا مدت‌ها از داشتن یک رابطه عاشقانه صحیح لذت ببرید.

افرادی که دلبستگی ایمن دارند در کل ویژگی‌های یک انسان سالم و شاد را در رابطه بروز می‌دهند. این ویژگی‌ها به طور کلی شامل:

حال که فرق بین وابستگی و دلبستگی را دریافتیم، بهتر است درباره راه‌های درمان وابستگی و رهایی از نتایج مخرب آن هم صحبت کنیم. برای رهایی از وابستگی لازم است که برای خود یک سرگرمی یا تفریحی مستقل از شریک عاطفی خود پیدا کنید. سرگرمی هر روزه با این تفریح باعث می‌شود تمام تمرکز شما روی طرف مقابل نبوده و به‌تدریج بتوانید بدون وی هم زندگی کنید. یکی دیگر از راه‌های رهایی از وابستگی این است که با دیدی واقع‌گرایانه شریک عاطفی خود را برآورد کنید و نقاط منفی وی را نیز ببینید تا فکر نکنید دهان آسمان باز شده و این شخص از آن پایین افتاده است.

سخن پایانی

در این مقاله سعی کردیم با دیدی کاملا علمی و البته ادبیاتی ساده و روان، فرق بین وابستگی و دلبستگی را بررسی کنیم. برای همین ابتدا دلبستگی را بررسی کردیم، سپس به سراغ بررسی وابستگی رفتیم و درنهایت هر کدام را در روابط عاطفی مورد تحقیق قرار دادیم. در انتها نیز راه‌های رهایی از وابستگی را بررسی کردیم تا بتوانید راحت‌تر از این مرض روانی خلاص شوید.

سوالات متداول

آیا هر نوع دلبستگی وابستگی می‌آورد؟

خیر. دلبستگی ایمن هیچ‌گاه باعث ایجاد وابستگی نمی‌شود زیرا در دلبستگی ایمن شما ترس از طرد شدن که درنهایت به وابستگی بی قید و شرط به طرف مقابل می‌شود را تجربه نخواهید کرد.

چطور می‌توان از وابستگی خلاص شد؟

راه‌های متداول رهایی از وابستگی یکی این است که تمام تمرکز خود را روی طرف مقابل نگذاشته و راه دیگر این است که حتما با دیدی واقع‌گرایانه به شریک عاطفی خود توجه کنید.

آیا وابستگی و دلبستگی ریشه در کودکی دارند؟

بله. اگر در کودکی رابطه شما با والدین از نوع دلبستگی ایمن باشد آنگاه در بزرگسالی کمتر دچار وابستگی و مصیبت‌های آن خواهید شد.

منابع:

 

⭕️ اطلاعیه جدید

هم اکنون بسته جدیدموزیک‌های دلتا برای بهبود کیفیت خواب به همراه یوگای نیدرا که حالتی شبیه به خواب را در شما ایجاد می‌کند، در وبسایت آماده استفاده شماست. همچنین دوستانی که بسته قبلی با عنوان «فرکانس‌های افزایش تمرکز و کارایی مغز» را تهیه کردند، موزیک های جدیدی به این بسته اضافه شده که برای تقویت یادگیری بسیار مؤثره. برای دسترسی به این آپدیت جدید نیاز به خرید مجدد بسته ندارید و فقط کافیه به حساب کاربریتون که این محصول را قبلاخریداری کردید، وارد بشید. 

⭕️ خبر جدید چی داریم؟

🔆لينك دسترسى به فركانس خواب عميق و يوگا نيدرا👇

🔆لينك دسترسى به فركانس تقويت حافظه و قدرت يادگيرى👇

ورکشاپ تله‌ها در وبسایت بارگذاری شده و میتونید به فایل های صوتی و ویدئوهای آموزشی این دوره دسترسی داشته باشید. وارد وبسایت رادیو بینا بشید و در قسمت ورکشاپ ها، در این ورکشاپ ثبت نام کنید. راستی یادتون نره پیش نیاز این دوره، ورکشاپ پیله ست که رایگانه. اما برای تاثیر بیشتر، بهتره اول ورکشاپ پیله را بگذرونید.

لینک ثبت نام در خبرنامه رادیوبینا:

---

📌پیش نیاز دوره تله ها

---