آموزش مغز در تصمیم گیری درست | کاملا علمی و معتبر
1402-9-20
1213 نفر
1213 نفر
زمان مطالعه: 9 دقیقه
دسته بندی: فهرست مطالب
آموزش مغز در تصمیم گیری درست
neuroscience of decision making
در این اپیزود شما می‌آموزید که چطور در هر شرایطی بهترین تصمیم ممکن را گرفته و کمتر تحت تاثیر محرک هایی باشید که باعث تصمیمات و قضاوت‌های عجولانه میشه.
استرس، اضطراب و فشار باعث میشه ما سریع تر تصمیم گیری کنیم، اما گاهی اوقات عوامل دیگه ای هم در تصمیم گیری ما نقش دارند که کاملا ناخوداگاه هستند، مثلا تعصبات ، فرضیه ها و پیش داوری هایی که به واسطه شنیده ها و یا تجربه هامون کسب کردیم، باعث میشن ما در یک موقعیت نتونیم درست قضاوت کنیم.
برای مطالعه بیشتر میتونید مقاله زیر را مطالعه کنید
تصمیم گیری چیست؟
تصمیم گیری فرایندی است که در آن شخص یا گروهی از افراد یک گزینه را از بین گزینه‌های موجود انتخاب می‌کنند. این فرایند ممکن است بر اساس داده‌ها، اطلاعات، تجربه، اولویت‌ها، ارزش‌ها یا حتی احساسات انجام شود. تصمیم‌گیری می‌تواند در مواقع مختلف زندگی انجام شود، از تصمیمات روزمره مثل انتخاب غذا تا تصمیمات مهم و موثر بر زندگی شخصی یا حرفه‌ای مانند انتخاب شغل، مسیر تحصیلی، یا شروع یک رابطه.
مردم در طول روز هزاران تصمیم می‌گیرند، برخی بزرگ و برخی کوچک. در حالی که برخی از این انتخاب‌ها عالی پیش می‌روند، احتمالاً هر تصمیمی که می‌گیرید، خوب نخواهد بود.
وقتی به گذشته نگاه می‌کنید، ممکن است سوال کنید که چرا این تصمیم‌ها را گرفتید، به خصوص آن‌هایی که منجر به نتایج نامطلوب یا احساس پشیمانی شدند. در حالی که بدون شک به مرور زمان تصمیمات بدی خواهید گرفت، می‌توانید درک عمیق‌تری از فرایند پشت این انتخاب‌های گاهاً غیرمنطقی پیدا کنید.
عوامل بسیاری در انتخاب‌های نامناسب نقش دارند. درک اینکه این فرآیندها چگونه کار می‌کنند و چگونه بر تفکر شما تأثیر می‌گذارند، ممکن است به شما کمک کند تا در آینده تصمیمات بهتری بگیرید.
مهارت تصمیم گیری چیست؟
چرا نمی‌توانیم درست تصمیم بگیریم؟
تصمیم‌گیری یک فرآیند پیچیده است و گاهی اوقات ممکن است به دلایل مختلفی نتوانیم به طور کامل و درست تصمیم بگیریم:
- اطلاعات ناکافی: اگر اطلاعات مورد نیاز برای تصمیم گیری کافی نباشد، ممکن است تصمیم نادرستی بگیرید یا با عدم اطمینان مواجه شوید.
- تأثیرات احساسی: احساسات مانند استرس، عصبانیت یا اضطراب ممکن است بر تصمیمات ما تأثیر بگذارند و باعث شوند تا به طور منطقی نتوانیم تصمیم بگیریم.
- تأثیر تکرار و عادت: گاهی اوقات به دلیل عادات یا الگوهایی که در گذشته شکل گرفته‌اند، به صورت خودکار تصمیم می‌گیریم بدون آنکه به طور کامل به تفکر مجدد بپردازیم.
- فشارهای خارجی: تأثیر فشارهای اجتماعی، فرهنگی یا فشارهای از طرف دیگران می‌تواند تصمیمات را تحت تأثیر قرار دهد و باعث شود تا ما به طور اصولی تصمیم نگیریم.
- کمبود زمان: زمان محدود می‌تواند منجر به تصمیمات عجله‌ای و نه چندان دقیق شود.
- کمبود تجربه: عدم تجربه در یک زمینه معین ممکن است باعث شود تا تصمیم‌گیری دشوار شود و نتیجه آن نامطلوب باشد.
همچنین، هر فردی دارای محدودیت‌ها، نقص‌ها و ترجیحات شخصی خود است که ممکن است بر توانایی او در تصمیم‌گیری تأثیر بگذارد. اینکه یک تصمیم به نظر درست یا نادرست بیاید، وابسته به موقعیت، شرایط و متغیرهای زیادی است که در هر تصمیم‌گیری نقش دارند.
راهکار های افزایش قدرت اراده
پیش از تصمیم‌گیری باید به چه چیزی فکر کنیم؟
قبل از تصمیم‌گیری، توجه به چند نکته می‌تواند کمک‌کننده باشد:
- هدف و اولویت‌ها: فهمیدن اهداف و اولویت‌های شما در موضوع مورد نظر می‌تواند به شما کمک کند تا تصمیماتی را بگیرید که با اهدافتان سازگاری داشته باشند.
- جمع‌آوری اطلاعات: جمع‌آوری اطلاعات مربوط به گزینه‌های موجود و شرایط محیطی کمک می‌کند تا تصمیمات مطلوب‌تری بگیرید. اطمینان حاصل کنید که اطلاعاتتان کافی و موثر است.
- ارزیابی مزایا و معایب: بررسی مزایا و معایب هر گزینه و تحلیل دقیق اینکه هر گزینه چه تأثیراتی ممکن است داشته باشد، بسیار مهم است.
- تأثیر تصمیم بر آینده: فکر کنید که تصمیم گرفتن شما چه تأثیری بر آینده‌تان و حال شما و افراد دیگر ممکن است داشته باشد.
- مطالعه تجربه‌ها: اگر تجربه‌های مشابهی داشته‌اید یا اطلاعاتی از تجربیات دیگران در این زمینه دارید، آنها را در نظر بگیرید.
- مسائل احساسی: مطمئن شوید که تصمیم‌گیری شما از تأثیرات احساسی و انگیزه‌های شخصی آزاد باشد و به تأمل و تفکر منطقی نیاز دارد.
- الگوهای تصمیم‌گیری قبلی: بررسی الگوهای تصمیم‌گیری قبلی شما می‌تواند کمک‌کننده باشد تا از خطاهای گذشته یاد بگیرید و تصمیمات بهتری بگیرید.
- گفتگو با دیگران: مشاوره با افراد معتبر و دوستان و خانواده می‌تواند دیدگاه‌های متفاوتی ارائه دهد و بهترین تصمیم را برای شما مشخص کند.
به طور کلی، تصمیم گرفتن یک فرآیند پیچیده است و این موارد می‌توانند در بهبود فرآیند تصمیم‌گیری شما کمک کنند.
ارتباط پنهان میان قلب و مغز
چگونه تصمیم درست بگیریم؟
تصمیم‌گیری درست نیازمند یک رویکرد موشکافانه و مد نظر قرار دادن چندین عامل است. اطمینان حاصل کنید که اطلاعاتتان کامل و صحیح است. ممکن است نیاز باشد از منابع مختلفی برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده کنید. بررسی دقیق مزایا و معایب هر گزینه و تأثیرات آنها بر شما و دیگران مهم است. اطمینان حاصل کنید که تصمیم گرفتن شما به هدف و اولویت‌هایتان مرتبط است.
ارزیابی کنید که هر گزینه چه میزان ریسکی دارد و آمادگی برای مدیریت این ریسک را دارید یا نه. فکر کنید که تصمیم شما چه تأثیری در آینده دارد و آیا طبقه‌بندی مناسبی از آینده خود دارید یا نه. درخواست نظر از افراد دیگر می‌تواند دیدگاه‌های جدیدی را ارائه دهد و از مواجهه با نقاط نابسامان کمک کند. تصمیم گرفتن در شرایط آرام و بدون فشار بهترین نتیجه را به دنبال دارد.
در نهایت، هر تصمیمی ممکن است با خطاها همراه باشد، اما استفاده از این رویکردها می‌تواند کمک‌کننده باشد تا در علاوه بر بالا بردن مهارت تصمیم گیری به تصمیمات بهتری برسید و نتایج بهتری را برای خودتان به دست آورید.
عصب شناسی تنبلی مغز و درمان
انواع تصمیم‌گیری درست
تصمیم‌گیری‌ها می‌توانند به چند روش مختلف انجام شوند، اینجا چند نوع از آنها را بررسی می‌کنیم:
- تصمیم‌گیری رشدی (Incremental Decision Making): در این روش، تصمیمات به صورت مرحله به مرحله و با توجه به اطلاعات جدید و تجربه گرفته می‌شوند. این روش به صورت تدریجی و در قالب مراحل کوچک تصمیمات گرفته می‌شود.
- تصمیم‌گیری انتخابی (Rational Decision Making): این نوع تصمیم‌گیری بر اساس روش‌های منطقی و تحلیلی است. افراد اطلاعات را جمع‌آوری می‌کنند، مزایا و معایب هر گزینه را ارزیابی می‌کنند و سپس تصمیم بر اساس اطلاعات منطقی گرفته می‌شود.
- تصمیم‌گیری تصادفی (Random Decision Making): در برخی مواقع، افراد تصمیمات را به صورت تصادفی یا بدون بررسی دقیق گزینه‌ها انتخاب می‌کنند. این نوع تصمیم‌گیری ممکن است در مواقعی از عدم اطلاعات یا فشار زمانی بیشتر به وجود آید.
- تصمیم‌گیری گروهی (Group Decision Making): گاهی اوقات تصمیمات توسط یک گروه یا تیم گرفته می‌شود. این فرایند شامل بحث و تبادل نظر بر روی گزینه‌ها و نهایتاً تصمیم گیری به صورت مشترک است.
- تصمیم‌گیری هیجانی (Intuitive Decision Making): در این نوع تصمیم‌گیری، افراد بر اساس حس یا شهود شخصی خود تصمیم می‌گیرند، بدون استفاده از تحلیل منطقی. این نوع تصمیم‌گیری معمولاً بر مبنای تجربه‌ها و شناخت ناخودآگاه انجام می‌شود.
تصمیمات مختلف بسته به شرایط، نیازها و محیط ممکن است مناسب باشند. این نوع تصمیم‌گیری‌ها می‌توانند با هم ترکیب شوند یا در مواقع مختلف بر اساس شرایط متغیر مورد استفاده قرار گیرند.
چارچوبی برای تصمیم‌گیری درست و تأثیرگذار
- چارچوب‌های تصمیم‌گیری می‌توانند راهنمای خوبی باشند و معمولاً مجموعه‌ای از مراحل و مراجعی است که به شما کمک می‌کند تا تصمیمات درست‌تری بگیرید. چندین چارچوب وجود دارد، اما چند مورد از آنها عبارتند از:
- چارچوب SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats): این چارچوب برای ارزیابی موارد قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای یک موقعیت یا یک تصمیم استفاده می‌شود. با ارزیابی این عوامل، شما می‌توانید تصمیمی مطمئن‌تر و با اطمینان بیشتری بگیرید.
- چارچوب Pareto (80/20 Rule): این چارچوب روی قانون 80/20 استوار است که بیان می‌کند 80 درصد از نتایج اغلب از 20 درصد اقدامات منشأ می‌گیرد. با تمرکز بر روی عوامل مهم‌تر و مؤثرتر، می‌توانید به تصمیماتی کارا و تأثیرگذارتر دست یابید.
- چارچوب DECIDE (Define the problem, Enumerate the options, Consider the consequences, Identify your values, Decide on a plan of action, Evaluate the outcome): این چارچوب شش مرحله‌ای برای تصمیم‌گیری است که شامل تعریف مشکل، شمارش گزینه‌ها، در نظر گرفتن پیامدها، شناسایی ارزش‌های شما، تصمیم‌گیری در مورد برنامه عمل و ارزیابی نتیجه می‌شود.
تاثیر شگفت انگیز مراقبه بر روی مغز
موانع تصمیم‌گیری موثر
موانعی که ممکن است در تصمیم‌گیری موثر مانع شوند، عبارتند از:
- اطلاعات ناقص یا نادرست: وجود اطلاعات نادرست یا ناقص می‌تواند باعث شود تا تصمیم‌گیری نادرست صورت گیرد یا احساس عدم اطمینان ایجاد شود.
- عدم توانایی تجزیه و تحلیل صحیح: اگر نتوانید به درستی گزینه‌ها و موقعیت‌های مختلف را تجزیه و تحلیل کنید، ممکن است تصمیمات نادرستی بگیرید.
- عدم قطعیت و پیش‌بینی‌ناپذیری: مواجهه با شرایط نامعلوم و پیش‌بینی‌ناپذیری ممکن است باعث عدم اطمینان و مانع از تصمیم‌گیری موثر شود.
- عدم ارتباط یا همکاری: در مواقعی، عدم ارتباط با دیگران یا عدم همکاری می‌تواند باعث از دست رفتن دیدگاه‌های مهم و کمک‌های ارزشمندی شود.
- تأثیرات خارجی: فشارهای اجتماعی، فرهنگی یا تأثیرات از جانب افراد دیگر ممکن است به شما فشار وارد کنند و تصمیماتتان را تحت تأثیر قرار دهند.
با شناخت این موانع، می‌توانید راه‌هایی برای کاهش تأثیر آنها بیابید و فرآیند تصمیم‌گیری خود را بهبود بخشید.
سوالات متداول
چرا تصمیم‌گیری مهم است؟
تصمیم‌گیری، اساسی برای پیشرفت در زندگی است. انتخاب‌های ما تأثیر مستقیمی بر زندگی شخصی، شغلی و اجتماعی ما دارند.چه چیزهایی بر تصمیم‌گیری ما تأثیر می‌گذارد؟
تصمیمات ما تحت تأثیر عوامل مختلفی هستند، از جمله اطلاعات موجود، ارزش‌ها، تجربیات گذشته، وضعیت فعلی، فشارهای زمانی و احساسات.
برای کاهش فشارهای تصمیم‌گیری، می‌توانید از تقسیم مراحل تصمیم‌گیری، اولویت‌بندی مسائل، و استفاده از چارچوب‌ها و روش‌های مختلف تصمیم‌گیری استفاده کنید.
سخن پایانی
تصمیم‌گیری، فرآیندی است که در آن شما گزینه‌های مختلف را بررسی می‌کنید و بین آنها یک انتخاب را انجام می‌دهید. این فرآیند اغلب بر اساس ارزیابی مزایا و معایب، اطلاعات موجود و اولویت‌های شخصی صورت می‌گیرد. هدف آن، انتخاب بهترین گزینه ممکن برای رسیدن به هدف یا حل مسئله‌ای خاص است. در تصمیم‌گیری، اغلب باید با دسترسی به منابع محدود و شرایط ناقص کنار بیایید و از الگوهای منطقی و تجربیات گذشته بهره بگیرید تا تصمیمات بهتری بگیرید.
مراجع
📌ورکشاپ تله‌ها شروع شده و میتونید شروع به مطالعه دروس کنید.
📌پیش نیاز دوره تله ها
ورکشاپ رایگان شناسایی طرحواره‌ها( تله‌ها)
📌پیش نیاز دوره تله ها
ورکشاپ 21 روزه پیله
منتظر نظرات پرمهرتون هستیم. هیچ کدام از محتواهای درج شده در رادیو بینا جنبه درمانی و تراپی نداشته و تنها تلنگری برای شماست که با واکاوي مشکلات خود، نسبت به درمان ریشه ای آن از یک مشاور و روان درمانگر کمک بگیرید.
#psychology_plus #هم-قبیله-شو #هم_قبیله
📌 لطفا سوالات خودتون رو در انجمن رادیو بینا مطرح کنید؛ تا مشاورین و کارشناسان ما به آن پاسخ دهند.
---------------------------------------------------------------
لینک های ورود به شبکه های اجتماعی رادیو بینا
خانه
دوره
پادکست
کتاب
انجمن
نظرات
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند