دلتنگی از دیدگاه روانشناسی
دسته بندی: فهرست مطالب
دلتنگی از دیدگاه روانشناسی
دلتنگی احساسی است که معمولا پس از دست دادن فردی، فقدان یا حتی دوری تجربه می‌کنیم. دلتنگی از دیدگاه روانشناسی نوعی واکنش است که ذهن ما در به دست آوردن نیازهایی که در گذشته برآورده می‌شده، استفاده می‌کند. به زبان ساده‌تر این احساس باعث میشود تا ما به آینده خوش‌بین‌تر شویم و با نوعی امیدواری برای ما همراه است.
دلتنگی و غم نوعی تجربه احساسی شدید است که با از دست دادن هر موقعیت یا فردی که پیش از این به او وابستگی داشتیم، به وجود می‌آید. عموما هم این احساس با شکست عشقی و سوگ از دست دادن فردی سراغ افراد می‌آیند. تجربه آن برای هر کسی ممکن است متفاوت باشد و گاهی امکان دارد مشابه علائم افسردگی باشد.
یعنی فرد با علائم فیزیکی مثل از دست دادن اشتها، کم‌خوابی، خستگی مداوم و نداشتن انرژی برای انجام کارهای روزمره مواجه شود. گاهی فرد احساس غم و دلتنگی را گریه مداوم یا احساس خشم پنهانی، اضطراب، ضعف حافظه یا جدایی از اجتماع تجربه کند. گاها هم ممکن است فرد برای غلبه بر دلتنگی و احساس ناخوشایندی که دارد، سراغ افرادی با ویژگی‌های شخصیتی مشابه فردی که از دست داده است، برود.
جالب است بدانید که این احساس در شرایط و موقعیت‌های مختلف، با واکنش متفاوتی نیز همراه است، اما عموما صرف نظر از جنسیت، موقعیت اجتماعی و شرایط اقتصادی برای همه بروز می‌دهد.
تکنیک هایی برای بهبود رابطه بعد از خیانت
علت دلتنگی چیست، دلتنگی نشانه چیست؟
همه ما در زندگی خود درجاتی از دلتنگی را احساس کرده‌ایم. نبود کسی که به او علاقه داریم و اکنون در کنار ما نیست، خاطرات شیرین را مرور کردن و از این قیبل احساسات عموما باعث دلتنگی ما میشود.
در واقع می‌توان علت دلتنگی را نیازهایی دانست که دوست داریم برطرف شوند، اما رفع آن نیازها درآن لحظه که دلمان تنگ شده ممکن نیست و شاید هیچ وقت ممکن نباشد. با اینکه قلبمان نشانه‌های دلتنگی را با انقباض خود نشان می‌دهد، اما علت آن به صورت فیزیولوژیک ریشه در مغزمان دارد.
هنگام دلتنگی سطح اکسی توسین و دوپامین در مغز ما کاهش می‌یابد. در نتیجه برای برطرف شدن دلتنگی چاره‌ای نداریم جز اینکه سطح اکسی توسین و دوپامین کاهش یافته را به حالت قبل برگردانیم. اما چگونه؟ اگر ما دلتنگ کسی باشیم، تنها راه برطرف کردن این دلتنگی و برگشت سطح هورمون‌هایمان به حالت قبل دیدن این شخص است.
اگر دلتنگ مکانی باشیم، با رفتن به آنجا این احساس برطرف میشود. پس اگر دلتان تنگ چیزی است، تنها راه چاره این دلتنگی نزدیک شدن به علت دلتنگی است.
انواع دلتنگی
دلتنگی انواعی دارد که بعضی از آنها بسیار شدید هستند و بعضی دیگر کمی خفیف‌ترند. با اینکه دلتنگی حسی آزاردهنده است، اما با شناخت انواع آن و کشف علت هر کدام می‌توانیم تا حدی در درمان آن بکوشیم و حداقل برای مدتی آن را رفع کنیم. گاه بعضی از این انواع دلتنگی چاره دارند و گاه تنها می‌توان در جهت کاهش آنها کوشید. بعضی از انواع شایع دلتنگی عبارت است از:
دلتنگی از دست دادن عزیزان:
احتمالا همه ما این نوع دلتنگی یعنی تحمل مرگ عزیزان را با تمام وجود حس کرده باشیم. وقتی عزیزی از نزدیکان ما فوت می‌کند یا برای همیشه از کنار ما می‌رود، این نوع دلتنگی به سراغ ما آمده و باعث میشود آزار ببینیم. پذیرش واقعیت مرگ و درد و دل با عزیزانی که در زندگی ما هستند می‌تواند تاحدی از شدت این دلتنگی بکاهد.
دلتنگی پایان یافتن رابطه عاطفی:
جدا شدن زن و شوهر یا پارتنرها از یکدیگر یکی دیگر از انواع دلتنگی است که باعث آزار ما میشود. یاد زمانی که کنار همسرمان یا پارتنرمان بوده‌ایم و مرور خاطرات مشترکی که وقوع آنها دیگر ممکن نیست باعث میشود دلمان تنگ شود. عده زیادی از روانشناسان راه چاره این دلتنگی را تنها مشغول شدن با روزمرگیات و سپردن خود به دست زمان می‌دانند.
تبصره 22
دلتنگی ناشی از دوری:
گاهی با اینکه نه عزیزی را از دست داده‌ایم و نه از کسی جدا شده‌ایم، تنها به خاطر دوری از آنها یا دوری از جمع خانواده، دلتنگ جایی می‌شویم که برایمان عزیز است. این نوع دلتنگی ناشی از دوری افراد از یکدیگر است و راه چاره آن ارتباط گرفتن با جاییست که دلتنگش شده‌ایم. مثلا اگر از خانواده دوریم و به آنها دسترسی نداریم، می‌توانیم با یک تلفن احساس دلتنگی خود را کاهش دهیم.
دلتنگی ناشی از گذر زمان:
یادآوری خاطرات کودکی یا دوران خوشی که دیگر تمام شده نیز باعث دلتنگی ما میشود. این نوع دلتنگی به‌خاطر گذر عمر رخ می‌دهد و تنها چاره آن ارتباط‌گیری با افرادیست که در آن خاطرات که گذشته‌اند با ما شریک بوده‌اند. مثلا اگر یاد دوران دبیرستان افتاده و دلتنگ می‌شویم، می‌توانیم با ارتباط‌گیری با همکلاسی‌هایمان این احساس را کمی کاهش دهیم.
چطوری انگیزه مان را حفظ کنیم؟
درمان دلتنگی شدید
از نگاهی فلسفی هر کسی برای درمان دلتنگی‌اش به راهی متوسل میشود. چه بسیار هنرمندانی که بعد از فوت عزیزانشان یا جدایی از همسرانشان دست به خلق شاهکاری زده‌اند تا این حس را با دیگران به اشتراک گذاشته و کمی از درد خود تسکین کنند.
اگر از نگاه روانشناسانه به قضیه نگاه کنیم، دلتنگی شدید زمانی رخ می‌دهد که بین فرد و واقعیت حال حاضرش شکافی عمیق رخ داده است. شکافی که شاید مرور خاطرات گذشته علت آن باشد، اما به تدریج قوه تخیل افراد جای آن را گرفته و دست به خلق احساسات جدیدی در مورد گذشته‌ای که فرد دلتنگش است می‌زند.
راه چاره این نوع دلتنگی این است که در قدم اول به خاطرات خود بیش از حد اعتماد نکنید. این خاطرات همانی نیستند که دقیقا رخ داده‌اند، بلکه قوه تخیل ما نیز در آنها دست برده و آنها را شیرین‌تر از واقعیت حال حاضر کرده است.
در قدم دوم باید یک سرگرمی جدید به جای مرور خاطرات قرار دهید. مثلا یادگیری زبان جدید، ورزش یا نواختن یک ساز بسیار مناسب است. در نهایت بیشتر در زمان حال زیستن و دست به انجام تجربیات جدید باعث میشود به مرور به زندگی واقعی بازگشت.
خواب دلتنگی از نظر روانشناسی
برای افراد زیادی اتفاق افتاده که هنگام دلتنگی شدید، وقتی به خواب فرو می‌روند رویای خاطراتی که باعث دلتنگی‌شان شده را می‌بینند و این باعث بیشتر دلتنگ شدنشان می‌گردد. اما از نظر علم روانشناسی معنای این نوع خواب چیست؟ اگر این سوال را ازیک تعبیرخواب بپرسید، سریعا آن را به دلتنگی فرد مقابل برای شما نسبت می‌دهد و ممکن است همین باعث شود که بخواهید با فردی که دلتنگش شده‌اید تماس بگیرید و فکر کنید که وی نیز به یاد شما دلتنگ شده است.
این مورد هنگامی که شخص موردنظر همسر یا پارتنر شما است باعث بیشتر دلتنگ شدن شما میشود چراکه ممکن است فرد مقابل همچین حسی نداشته و شما آزار ببینید. اما ریشه خواب دلتنگی از نظر روانشناسی در چیست؟ با اینکه هنوز دانش انسان‌ها نتوانسته علت خواب دیدن و توضیح علمی آن را بیابد، اما مشخصا خواب‌های ما ریشه در عملکرد ذهن ما دارند.
بعضی نظریات روانشناسی بر این موضوع توافق نظر دارند که مغز ما هنگام استراحت و عدم مرور خاطراتی که باعث دلتنگی ما می‌شوند، دست به بازسازی واقعیت از دست رفته می‌کند تا مگر تسکینی هرچند اندک روی احساس دلتنگی ما قرار دهد. اگر خواب فرد عزیزی را می‌بینید و در آن دوباره مثل سابق باهم رابطه دارید، بدانید که مغز شما در حال تسکین بوده و ارتباطی با واقعیتی بیرون از ذهن ندارد .
تاثیر غذا بر روی افسردگی و اضطراب
وقتی دلتنگ هستیم چه احساساتی را تجربه می‌کنیم؟
شناخت احساساتمان هنگام دلتنگی و کنترل آنها نیز باعث میشود که در پروسه دلتنگی کمتر به خودمان آسیب بزنیم. به واژه دلتنگی دقت کنید. این واژه اشاره به تنگ شدن یا انقباض قلب دارد. پس یکی از شدیدترین احساساتی که هنگام دلتنگی حس می‌کنیم، انقباض قلب است طوری‌که حس می‌کنیم به قفسه سینه‌مان فشار وارد آمده و نفسمان تنگ شده است. این احساسات طبیعی است و می‌توان با ورزش یا فعالیت هوازی آن را کاهش دهیم.
همچنین داشتن هیجانات شدید و بدون دلیل از دیگر احساساتی است که هنگام دلتنگی تجربه می‌کنیم. این احساسات نیازمند کنترل هستند؛ چراکه گاه باعث میشود تصمیماتی احمقانه گرفته و باعث شویم اتفاقاتی ناگوار رخ دهد.
در این مواقع صحبت با دوست یا عزیزی می‌تواند باعث شود احساسات هیجانی خود را کنترل کرده و دست به کاری از روی احساس نزنیم. علت بسیاری از خودکشی‌ها دلتنگی اعلام شده و به‌همین‌خاطر لازم است این احساسات به‌خوبی کنترل شوند.
آیا مردان دلتنگ می شوند؟
احتمالا جواب این سوال را می‌توان به‌سادگی داد: بله همه آدم‌ها چه مرد باشند چه زن هنگام جدایی از عزیزانشان و یادآوری خاطرات مشترکی که با وی داشته‌اند احساس دلتنگی می‌کنند. بخصوص مردانی که به‌تازگی از همسران خود جدا شده‌اند تا مدت‌ها دچار دلتنگی شده و در این زمان نیازمند حمایت از جانب دوستان و خانواده خود هستند. امتحان کردن تراپی در مدت زمانی که مردان احساس دلتنگی می‌کنند یکی از راه‌های بسیار مناسب برای برطرف کردن این احساس است.
چرا هنوز دلتان برایش تنگ میشود؟ نوشته کِندرا چِری (Kendra Cherry)
دلتنگی برای کسی که دوستش داشته‌اید، بسیار ناراحت‌کننده و در بعضی موارد عذاب آور است. دوری از یک فرد باعث میشود که احساس غم یا ناامیدی کنید یا جای خالی او را به‌شدت احساس کنید. اغلب افراد درک می‌کنند که وقتی عزیزی فوت می‌کند یا دوستی صمیمی به جایی دور نقل مکان می‌کند، تجربه این احساسات طبیعی است. وقتی آرزوی بودن با کسی را داریم که از او جدا شده‌ایم، درک این احساسات خیلی مشکل‌تر میشود. اما چرا دلمان برای کسی تنگ میشود که دیگر نمی‌خواهیم با او باشیم؟ در این مقاله بررسی می‌کنیم که دلتنگی چه نوع احساسی است، و چرا حتی وقتی یک فرد را در زندگی خود نمی‌خواهیم، رهایی از احساس دلتنگی همچنان سخت است.
وقتی دلتنگ کسی هستیم، چه احساسی داریم؟
احساس دلتنگی اغلب به صورت یک درد فیزیکی در سینه احساس میشود. از نظر هیجانی، ممکن است احساس غم یا حتی خشم کنید. وقتی دلتنگ کسی هستید، انگار قادر نیستید روی هیچ چیز دیگری تمرکز کنید. ممکن است همیشه در حال فکر کردن به آن شخص باشید، و بخواهید دوباره با او تماس گرفته یا او را ببینید.
شاید هم وقتی به او فکر می‌کنید، اشک از چشمان‌تان جاری میشود. این وضعیت گیج‌کننده است، اما به خاطر داشته باشید که این هیجانات غیرعادی یا غیرمعمول نیستند.
درمان خاطرات تلخ گذشته با تصویر سازی
همچنین، دلتنگی ممکن است باعث شود:
- اشتهایتان تغییر کند؛
- خوابیدن برای‌تان سخت شود؛
- احساس انزوا و تنهایی کنید؛
- علاقه خود را به بعضی فعالیت‌ها از دست بدهید؛
- به مشکلات جسمی مانند انقباض ماهیچه یا ناراحتی معده دچار شوید؛
- و در تمرکز کردن مشکل پیدا کنید.
گاهی اوقات، این احساسات موقتی هستند و به مرور زمان کمتر می‌شوند. اما در برخی موارد ممکن است نشانه افسردگی باشند. اگر احساسات غم، ناامیدی، و بی‌علاقگی بیشتر از دو هفته ادامه داشتند، بهتر است به یک متخصص سلامت روان رجوع کنید.
دلیل دلتنگی شما چیست؟
روابط بخش اساسی زندگی است، اما تضمینی وجود ندارد که همیشه درست پیش بروند. وقتی این پیوندها از بین بروند، احساسات دردناکی را تجربه می‌کنید. شاید به این دلایل برای کسی دلتنگ می‌شوید که:
- آرزو دارید که آن فرد دوباره بخشی از زندگی‌تان باشد؛
- او زمانی بهترین دوست شما بود؛
- خاطرات خوش بسیاری با هم داشتید؛
- هنوز هم به او اهمیت می‌دهید؛
- و برای بودن در کنار او دلتنگ هستید.
آن شخص زمانی بخش مهمی از زندگی‌تان بود. با این که دیگر او را نمی‌بینید، کاملاً عادی است که برای چیزهای خوب دوران زندگی با او دلتنگ بشوید.
فرقی ندارد که رابطه ازدست‌رفته شما یک دوستی باشد یا یک شراکت عاشقانه یا روابط زناشویی. از دست دادن یک پیوند باعث میشود یک جای خالی در زندگی خود احساس کنید. اگر طرف مقابل به رابطه پایان داده باشد، هیجانات شدیدتری را تجربه می‌کنید. در این حالت، با وجود این که هنوز دلتنگ او هستید، ممکن است احساس سرافکندگی، آزردگی خاطر، و خشم هم داشته باشید.
خودشناسی عمیق
روشهای رهایی از این دلتنگی چیست؟
خوشبختانه، به کمک برخی روش‌ها می‌توانید احساسات دردناک ناشی از دلتنگی را به حداقل رسانده و به زندگی طبیعی خود ادامه دهید. در اینجا چند روش کاربردی را برای رهایی از دلتنگی به شما پیشنهاد می‌کنیم.
به خودتان زمان بدهید
به خودتان یادآوری کنید که به زمان نیاز دارید. احتمالاً درست بعد از پایان یافتن رابطه، دلتنگی شما شدیدتر است اما با گذر زمان به‌تدریج کمتر خواهد شد.
فراموش نکنید که با خودتان مهربان باشید. این یک واکنش طبیعی است که از نبودن کسی ناراحت باشید. سعی نکنید خیلی سریع از این احساس خلاص شوید، چون فقط فشار اضافی به خودتان وارد می‌کنید. این کار به زمان نیاز دارد.
به دنبال حمایت اجتماعی باشید
داشتن حمایت اجتماعی برای سلامت روان ضروری است. با خانواده و دوستان خود وقت بگذرانید. با افراد قابل اعتماد درباره احساس‌تان صحبت کنید. این کمک می‌کند کمتر احساس تنهایی کنید و با کسانی که شرایط شما را درک می‌کنند، پیوند بیشتری برقرار کنید.
صداهای ذهن ما
بخشی از زمان خود را به تفریح اختصاص دهید
خود را درگیر فعالیت‌هایی فرح‌بخش کنید. سرگرمی‌ها و فعالیت‌های جدیدی پیدا کنید که از آن لذت می‌برید. تفریح کردن ذهن شما را از هیجانات منفی دور نگه می‌دارد، و همچنین کمک می‌کند تا بر نیازها و علایق خودتان تمرکز کنید.
از خودتان مراقبت کنید
مطمئن شوید که به نیازها و سلامت جسمی و روانی خود توجه می‌کنید. غذاهای مقوی بخورید و هر روز کمی ورزش کنید. سعی کنید خواب کافی داشته باشید. کاری خوب برای خودتان انجام بدهید. برای مثال، به سالن ماساژ بروید یا با دوستان‌تان به رستوران بروید.
مقابله با افکار منفی [روش های علمی و اصولی]
مراقبه ذهن‌آگاهی انجام دهید
مراقبه ذهن‌آگاهی ترکیب مراقبه و ذهن‌آگاهی برای تقویت آرامش، کاهش انرژی‌های منفی، و رهایی از افکار آزاردهنده است. در این روش، فرد سعی می‌کند به جای نادیده گرفتن افکار و احساساتش، آنها را بدون هیچ قضاوتی بپذیرد.
مشاهده افکار و احساسات بدون قضاوت کمک می‌کند تا توجه خود را به لحظه اکنون معطوف کرده، و به اتفاقات گذشته، که اضطراب را افزایش می‌دهد، توجه نکنید.
پیوندهای جدید ایجاد کنید
یکی از روشهای غلبه بر دلتنگی ایجاد روابط جدید با دیگران است. می‌توانید در گروه‌های اجتماعی اطراف خود عضو شوید یا از وبسایت‌های همسریابی استفاده کنید. اگر فکر می‌کنید هنوز برای یک رابطه عاشقانه جدید آماده نیستید، ارتباط با خانواده و دوستان می‌تواند به پر شدن خلأ درونتان کمک کند.
پرونده رابطه قبلی را ببندید
بعد از پایان یک رابطه، رسیدن به این حس که آن رابطه کاملاً تمام شده است، حس دلتنگی شما را تسکین می‌دهد. برای این کار می‌توانید خود را از شر همه چیزهای مرتبط با آن رابطه خلاص کنید، و بپذیرید که ادامه آن درست نبوده است.
مسیر مغز جنگجو
وضعیت خود را بهتر درک کنید
با نوشتن در مورد احساسات و تجربیات‌تان می‌توانید وضعیتی که در حال عبور از آن هستید را بهتر درک کنید. به جای نوشتن در مورد افکار منفی و دردناک، سعی کنید نوشته‌های خود را بر روی درس‌هایی که گرفته‌اید، متمرکز کنید. یادداشت‌های قدردانی یک راهکار مؤثر برای بهبود دیدگاه شما نسبت به وضعیت موجود است.
📌فرمول عمر طولانی
سوالات متداول
- وقتی دلمان تنگ میشود چه کنیم؟
- چرا احساس دلتنگی میکنم؟
احساس دلتنگی به خاطر بوجود آمدن نیازی است که در حال حاضر توانایی برطرف کردن آن را نداریم. این احساس بصورت فیزیولوژیک به‌خاطر کاهش سطح اکسی توسین و آدرنالین در مغز ما رخ می‌دهد.
- دلتنگی زیاد نشانه چیست؟
دلتنگی زیاد نشانه این است که در حال از دست دادن واقعیت فعلی و جایگزینی خاطراتی که ذهن ما با تخیلش ساخته با واقعیت حال حاضر زندگی‌مان است و باید سریعا با مشغول شدن به کاری یا صحبت با نزدیکان از عمیق‌تر شدن آن جلوگیری کنیم.
سخن پایانی
در مجموع، دلتنگی برای شخصی دیگر یک احساس طبیعی است که همه ما مجبوریم آن را تجربه کنیم. شاید مواجهه با این احساس سخت باشد، اما استفاده از روشهای پیشنهادشده به شما کمک می‌کند تا در نهایت، از این وضعیت به سلامت عبور کرده و برای ایجاد روابط جدید با دیگران آماده شوید. این مقاله در رادیو بینا تهیه و ترجمه شده است.
منبع این مقاله :
نوشته کِندرا چِری (Kendra Cherry)
خانه
دوره
پادکست
کتاب
انجمن
نظرات
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند💗☺😘🌝💐🌻🌻💒🌌⚪
نوشته شما ساده و مفید بود. زمانی آن را خواندم که بشدت دچار این حس شده بودم. درست و دقیق بود.آرام شدم چون علت را دلتنگیم را تشخیص دادم. کانادا تورنتو ساعت 6:01 بامداد جمعه ۲۲نوامبر ۲۰۲۴
خیلی فایل صوتی "چطوری انگیزه مان را حفظ کنیم" ضعیف و غیر علمی بود. متاسفانه شما دارید بر اساس منابع علمی خیلی قدیمی صحبت می کنید که می تونه باعث فرسودگی بیشتر بشه. خودتون دارید میگید نباید وابسته به پاداش باشیم ولی بعد دوباره به عنوان راهکار همون پاداش را به شکل دیگری توصیه می کنید. بله پاداش ها می تونن موثر باشن اما وقتی مکمل باشن. مککمل چی؟ مکمل رضایت و لذت واقعی و پایدار که نه تنها باعث اعتیاد نمیشه بلکه به مرور زمان قوی تر هم می شه. تنها حرف علمی تون این بود که قدردان باشید که البته اونم یه بخش کوچک از پازل انگیزه است. روانشناسی به مدرک تحصیلی نیست به مطالعه و پژوهش مستمر است. موفق باشید