شش ماده خوراكى خطرناك براى مغز و آلزايمر

اگر همچنان بر این باور هستید که مصرف هر ماده غذایی ارتباطی به سلامت مغز ندارد، باید اشاره کنیم که سخت در اشتباهید؛ زیرا طبق تحقیقات جدیدی که در دانشگاه هاروارد در حوزه نوروسایکولوژی صورت گرفته، بعضی از خوردنی‌ها برای مغز مضر هستند و جزو بدترین‌ها به شمار می‌روند. مصرف خوراکی خطرناک برای مغز علاوه بر اینکه می‌تواند روی بخش شناختی، حافظه و تشخیص کلمات تاثیر بگذارد، به مرور افراد را با بیماری‌های مزمن، قلبی و عروقی و دیابت دچار می‌کند.

حالا ممکن است این سوال در ذهن شما به وجود آید که خوراکی خطرناک برای مغز چه چیزهایی هستند. آگاهی از این مواد خوراکی می‌تواند به شما کمک کند تا به مرور از خوردن و مصرف آن‌ها به صورت آگاهانه جلوگیری کنید تا از مضرات آن برای مغز و سلامت کلی بدن در امان بمانید.

اگر در حال قدم زدن در فروشگاه محبوب‌تان هستید و سبد غذایی خود را پر از میوه‌هایی مثل توت‌های رنگارنگ کرده‌اید و به دنبال ماهی قزل‌آلا و سالمون می‌گردید، باید بگوییم که مسیر تغذیه شما درست است و سلامت مغز شما حتی در کهنسالی و پیری تامین می‌شود. اما اگر به دنبال فرآورده‌های غذایی مثل کره و هر نوع غذای پرچرب هستید و قند مصنوعی را ترجیح می‌دهید، باید اشاره کنیم که این مواد غذایی دشمنان مغز محسوب می‌شوند.

خوردن غذاهای مضر برای مغز که شامل نوشیدنی‌های الکلی و ماهی‌هایی که حاوی جیوه هستند می‌شوند، می‌تواند به عملکرد شناختی شما آسیب بزند. یا خوردن غذاهایی که حاوی چربی ترانس هستند، علاوه بر اینکه شما را دچار بیماری قلبی و عروقی می‌کند، به مرور روی مغز شما نیز تاثیر می‌گذارند. اگرچه نیازی نیست که به طور کامل این مواد را از رژیم غذایی خود حذف کنید، اما بهتر است مصرف آن‌ها را کاهش دهید.

به جای این‌ها که دشمنان مغز هستند، سعی کنید از مواد غذایی تازه و طبیعی استفاده کنید تا مغزتان سالم‌تر بماند. مغز شما مهم‌ترین عضو بدنتان است. این عضو قلب شما را به تپش در می‌آورد، ریه‌هایتان را به نفس کشیدن وا می‌دارد و تمامی سیستم‌های بدنتان را به کار می‌اندازد.

به همین دلیل، بسیار مهم است که مغزتان را با یک رژیم غذایی سالم در بهترین حالت نگه دارید. برخی غذاها می‌توانند تأثیرات منفی بر مغز داشته باشند، حافظه و حالت روحی شما را تحت تأثیر قرار دهند و خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش دهند.

پپیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که تا سال ۲۰۳۰، بیش از ۶۵ میلیون نفر در سراسر جهان به زوال عقل مبتلا خواهند شد. کافی است که شما با حذف این مواد غذایی که در ادامه اشاره می‌کنیم و جزو مواد خوراکی خطرناک برای مغز هستند خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با مغز را کاهش دهید.

یکی از بدترین مواد غذایی برای مغز، نوشیدنی‌های شیرین شده هستند که می‌توانند شامل نوشابه، نوشیدنی‌های انرژی‌زا و آبمیوه‌ها می‌شوند. مصرف زیاد نوشیدنی‌های شیرین نه تنها اندازه دور کمر شما را افزایش می‌دهد و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ و بیماری‌های قلبی را بیشتر می‌کند، بلکه تأثیر منفی بر مغز شما نیز  دارد و خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را نیز افزایش می‌دهد.

علاوه بر این، سطح بالای قند در خون می‌تواند خطر زوال عقل را حتی در افرادی که دیابت ندارند نیز افزایش دهد. مهمترین مواد تشکیل‌دهنده بسیاری از نوشیدنی‌های شیرین، شربت ذرت با فروکتوز بالا (HFCS) است که شامل ۵۵٪ فروکتوز و ۴۵٪ گلوکز است.

مصرف زیاد فروکتوز می‌تواند منجر به چاقی، افزایش فشار خون، افزایش چربی‌های خون، دیابت و اختلال در عملکرد رگ‌ها و شریان‌ها شود. این جنبه‌های سندرم متابولیک ممکن است منجر به افزایش خطر طولانی‌مدت ابتلا به زوال عقل شوند. همچنین می‌تواند منجربه مقاومت در برابر انسولین در شود و عملکرد مغز، حافظه، یادگیری و تشکیل نورون‌های مغزی را کاهش دهد.

دومین نوع خوراکی خطرناک برای مغز، کربوهیدارت‌های تصفیه شده هستند که شامل قندها و دانه‌های تغییر داده شده مثل آرد سفید می‌شوند. به طور کلی این نوع کربوهیدرات‌ها دارای شاخص گلیسمی (GI) بالایی هستند. این بدان معنی است که بدن شما آنها را به سرعت هضم می‌کند و همین باعث افزایش سطح قند خون و انسولین می‌شود.  همچنین، زمانی که این غذاها در مقادیر بیشتر مصرف شوند، اغلب دارای بار گلیسمی بالایی (GL) هستند.

این شاخص به میزان افزایش میزان قند خون توسط یک غذا بر اساس اندازه وعده اشاره دارد.  مشخص شده است که غذاهایی با GI و GL بالا عملکرد مغز را مختل می‌کنند. تحقیقات نشان داده است که حتی یک وعده غذایی که میزان گلیسمی بالایی داشته باشد، می‌تواند روی حافظه کودکان و هم در بزرگسالان تاثیر بگذارد. (منبع)

این تأثیر بر حافظه ممکن است به دلیل التهاب در بخش هیپوکامپ مغز رخ دهد که بر برخی از جنبه‌های حافظه تأثیر می‌گذارد، و همچنین پاسخ به نشانه‌های گرسنگی و سیری باشد.

در اثر استفاده از بدترین مواد غذایی برای مغز که یکی از آن‌ها کربوهیدارت‌های تصفیه شده است، التهاب افزایش می‌یابد. التهاب به عنوان یک عامل خطر و آسیب‌زا برای بروز بیماری آلزایمر و زوال عقل شناخته می‌شود. در طی یک مطالعه موردی که روی افراد مسنی صورت گرفت که در طول روز بیش از 58 درصد مواد غذایی که مصرف می‌کردند، شامل کربوهیدارت تصفیه شده بود، تقریباً دو برابر بیشتر از افراد معمولی خطر ابتلا به اختلال ذهنی و زوال خفیف عقل را داشتند. (منبع)

چربی‌های اشباع شده نوعی چربی ناسالم هستند که می‌توانند بر سلامت مغز تأثیر آسیب‌زننده‌ای داشته باشند. هرچند که چربی‌های اشباع شده به صورت طبیعی در محصولات حیوانی مانند گوشت و لبنیات وجود دارند و منظور ما این نوع چربی نیست. منظور ما چربی‌های اشباع شده‌ای هستند که به صورت صنعتی با نام روغن‌های سبزیجات هیدروژنه شده تولید می‌شوند.

این چربی‌های اشباع شده مصنوعی که در گروه خوراکی خطرناک برای مغز قرار می‌گیرند می‌توانند در مواردی مانند کره نان، مارگارین، خامه، مواد خوراکی آماده مانند کیک‌های آماده و مواد شیرین بسته‌بندی شده یافت شوند. مطالعات نشان داده‌اند تا زمانی که افراد مقادیر بیشتری از چربی‌های اشباع شده را مصرف می‌کنند، عموماً خطر بیماری آلزایمر، حافظه ضعیف، کاهش حجم مغز و کاهش شناختی دارند.

از خوراکی خطرناک برای مغز، غذاهای فرآوری‌شده هستند. این نوع غذاها معمولا شامل مقادیر زیادی قند، چربی اشباع شده غیر طبیعی و نمک می‌شوند. این غذاها شامل چیپس، شیرینی، نودل فوری، ذرت بو داده، سس‌ها و غذاهای آماده هستند و معمولاً کالری بالایی دارند و از مواد مغذی کمی برخوردار هستند. آنها دقیقا باعث افزایش وزن می‌شوند و می‌تواند تأثیر منفی بر سلامت مغز شما داشته باشند.

مطالعه‌ای روی 243 نفر نشان داد که تجمع چربی اطراف اندام‌ها یا چربی احشایی با آسیب بافت مغز مرتبط است. همچنین مطالعه دیگری که روی 130 نفر صورت گرفت، نشان داد که حتی در مراحل اولیه سندرم متابولیک (به شرایطی که با چاقی شکمی و فشار خون بالا و بالا بودن سطح تری گلیسرید اشاره دارد)کاهش قابل توجهی در بافت مغز نیز دیده می‌شود. (منبع) به جای مصرف غذاهای فرآوری شده که بدترین مواد غذایی برای مغز است، می‌توانید غذاهای تازه و کامل مانند میوه‌ها، سبزیجات، آجیل، دانه‌ها، حبوبات، گوشت و ماهی بخورید و این غذاها را جایگزین کنید.

آسپارتام یک شیرین‌کننده مصنوعی یکی از غذای مضر برای مغز است که در بسیاری از محصولات بدون قند استفاده می‌شود. اغلب افراد زمان کاهش وزن از آن استفاده می‌کنند یا زمانی که دیابت دارند این شیرین‌کننده را جایگزین شکر می‌کنند. معمولا هم در بیشتر محصولات تجاری و بسته‌بندی از آن استفاده می‌شود.

با همه این اوصاف آسپارتام، خوراکی خطرناک برای مغز است که با مشکلات رفتاری و شناختی مرتبط است. مواد تشکیل‌دهنده آسپارتام شامل فنیل آلانین، متانول و اسید آسپارتیک است.

فنیل آلانین می‌تواند از سد خونی مغزی (لایه محافظت‌کننده از سلول‌های مغزی) عبور کند و انتقال‌دهنده‌های عصبی را مختل کند. علاوه بر این، آسپارتام یک عامل استرس‌زای شیمیایی است که امکان دارد آسیب‌پذیری مغز را در برابر استرس اکسیداتیو (رادیکال‌های آزاد سمی مثل آلودگی هوا) افزایش دهد.

الکل جزو خوراکی خطرناک برای مغز است که مصرف بیش از حد آن می‌تواند روی سلامت مغز تاثیر بگذارد. مصرف مزمن الکل منجر به کاهش حجم مغز، تغییرات متابولیک و اختلال در انتقال‌دهنده‌های عصبی می‌شود؛ این‌ها مواد شیمیایی هستند که مغز برای برقراری ارتباط از آنها استفاده می‌کند. یکی دیگر از آثار بد الکل روی مغز، اختلال در الگوهای خواب است و نوشیدن مقدار زیادی از آن قبل از خواب با کیفیت پایین خواب نیز مرتبط است.

مغز به عنوان یکی از مهترین اعضای بدن ما و به طور کلی مرکز اصلی کنترل سایر اعضا نیاز دارد تا مواد غذایی سالم دریافت کند. برخی خوراکی مضر برای سلامت مغز می‌توانند روی عملکرد آن را مختل کنند و احتمال بروز بیماری‌های عصبی را افزایش دهند. تحقیقات متعددی تاکنون در این باره صورت گرفته است و همه نشان می‌دهند که مصرف مواد غذایی که سرشار از قند مصنوعی، نمک یا سدیم و چربی‌های ترانس باشند، نه تنها مواد مغذی مورد نیاز مغز را تامین نمی‌کنند، بلکه به مرور روی سلول‌های مغزی تاثیر می‌گذارند و این بخش حیاتی را دچار آسیب می‌کنند.

علاوه بر موارد ذکر شده، نوشابه‌های گازدار، غذاهای سرخ شده و گوشت‌های فرآوری شده جزو مواد خوراکی خطرناک برای مغز هستند که به مرور باعث کندی حافظه می‌شوند و خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش می‌دهند. بنابراین بهترین جایگزین برای دسته خوراکی مضر برای سلامت مغز، انواع آجیل، گوشت سفید مثل ماهی سالمون و استفاده از مواد غذایی است که سرشار از امگا سه هستند.

در ادامه به لیستی از چند غذای مضر برای مغز اشاره می‌کنیم:

یکی از خوراکی خطرناک برای مغز شیرینی و شکر است؛ به همین خاطر باید از انواع نوشیدنی‌های شیرین که با قند مصنوعی درست شده‌‌اند، دوری کنید یا حداقل کمتر مصرف کنید؛ زیرا مصرف بیش از اندازه شیرینی و شکر به مرور باعث افزایش قند خون شما شده و به دنبال آن مغز نسبت به تولید انسولین مقاومت نشان می‌دهد و همه این موارد دست به دست هم می‌دهند تا بر روی نورون‌ها تاثیر بگذارند و حافظه را تحت تاثیر قرار دهند.

کربوهیدرات‌های فرآوری شده مثل آرد سفید نیز یک خوراکی خطرناک برای محسوب می‌شوند که می‌توانند روی عملکرد آن در درازمدت تاثیر بگذارند. این غلات فرآوری شده معمولا شاخص گلیسمی بالایی دارند و به مرور موجب افزایش قند خون و سطح انسولین می‌شوند.

اگر جزو کسانی هستند که به سلامت مغز خود اهمیت می‌دهید و مایلید در دوران پیری در آرامش کامل به سر ببرید، بهتر است مصرف غذاهای سرخ شده را تا حد امکان محدود کنید؛ زیرا جزو بدترین خوراکی برای مغز به شمار می‌روند.

معمولا افرادی که بیشتر غذاهای سرخ شده مصرف می‌کنند، در تست‌های مهارت وضعیت خوبی ندارند و عملکرد مغز آن‌ها پایین است. دلیل آن هم چرب بودن این نوع غذاهاست که به مرور روی قلب و سپس روی مغز تاثیر می‌گذارند. این غذاهای لذیذ و وسوسه‌انگیز موجب افزایش التهاب بدن و مغز می‌شوند و به خاطر بسته شدن رگ‌های خونی که به مغز متصل هستند، به مرور تاثیر منفی روی بخش یادگیری و حافظه می‌گذارند.

آلزایمر یکی از بیماری‌های مغزی است که به مرور فرد مبتلا توانایی‌های شناختی و یادگیری و حافظه خود را از دست می‌دهد. معمولا این بیماری در افراد مسن بیشتر رخ می‌دهد و در افراد کم سن نیز به ندرت دیده می‌شود. به همین خاطر مراقبت از این عزیزان که دچار زوال عقل هستند نیز می‌تواند دشوار باشد.

اگر به دنبال راهکارهایی برای کاهش خطر ابتلا به آلزایمر هستید، پادکست"5 عادت برای کاهش خطر ابتلا به آلزایمر" را گوش کنید.

به همین خاطر اگر بدانیم مواد غذایی مضر برای آلزایمر چه چیزهایی هستند و اینکه دقیقا رژیم غذایی و موادی که وارد بدن چنین افرادی می‌شود، می‌تواند فرد را دچار چالش بیشتری کند نیز اهمیت دارد. اگر این سوال همچنان برای شما مطرح است و دوست دارید بدانید که چه مواد غذایی برای آلزایمر مضر است، ادامه مطلب را دنبال کنید.

برخی از این خوردنی‌های مضر برای افرادی که در شرف ابتلا به آلزایمر هستند عبارتند از :

به همان دلیلی که بارها در اینجا اشاره کردیم، مصرف قندی مساوی است با افزایش قند خون و مقاومت در مقابل انسولین می‌تواند افراد دچار آلزایمر را بیشتر دچار چالش کند. مهمتر اینکه روند این بیماری پیش‌رونده را سرعت دهد. به همین خاطر به جای اینکه در بشقاب چنین افرادی مواد قندی مضر مثل نوشیدنی‌های شیرین شده با شکر و قند غیرطبیعی قرار دهید، آن‌ها را به خوردن میوه‌جات سالم و سبزیجات یا نوشیدنی‌هایی مثل چای و دم‌نوش تشویق کنید.

دومین مواد غذایی مضر برای آلزایمر، گوشت‌های فرآوری شده است. گوشت‌های فرآوری‌شده مانند ژامبون، هات‌داگ، سوسیس و سالامی حاوی ترکیباتی به نام نیتروزامین‌ها هستند. این ترکیبات موجب می‌شوند که کبد چربی‌هایی تولید کند که وقتی به مغز می‌رسند، به عنوان مواد سمی عمل می‌کنند. این چربی‌ها قابلیت آسیب‌رسانی به سلول‌های مغزی را دارند و می‌توانند علائم مرتبط با زوال عقل را تشدید کنند. نیتروزامین‌ها همچنین در پنیرهای فرآوری‌شده، برخی انواع آبجو و غلات تصفیه‌شده نیز یافت می‌شوند.

در وهله اول بیان کنیم که MSG نوعی افزودنی به مواد غذایی است که شکلی پودرمانند و شیشه‌ای دارد. معمولا از این افزودنی که مونوسدیم گلوتامات در بیشتر غذاهای چینی استفاده می‌شود، اما اخیرا نشان داده شده که در غذاهای منجمد، میان‌وعده‌های خاص، برخی از انواع سس سالاد و سایر محصولات غذایی نیز وجود دارد. برای سالمندان مبتلا به آلزایمر و زوال عقل، مشکل MSG این است که می‌تواند علائم مرتبط با بیماری را تشدید کند. همچنین، MSG با افزایش حساسیت سیستم عصبی و افزایش سطح پروتئین بتا آمیلوئید، که با بیماری آلزایمر و سایر اشکال زوال عقل مرتبط است، ارتباط دارد.

به همین خاطر به جای استفاده از این مواد غذایی مضر برای مغز و آلزایمر، در بشقاب این افراد گوشت تازه و سالم سفید مثل ماهی سالمون را قرار دهید و به هیچ وجه از غذاهای فرآوری شده و منجمد استفاده نکنید. همچنین برای چاشنی سالاد به جای سس از آب لیموی تازه استفاده کنید.

داشتن سبک زندگی سالم که شامل مصرف غذاهای غنی و ورزش است می‌تواند مغز را تقویت کند. مثلا مطالعه کتاب، حل مسائل ریاضی و به چالش کشیدن مغز می‌تواند پلاستیسیته ایجاد کند و مانع از دست دادن سلول‌های مغزی شود. علاوه بر این ورزش و استفاده از عضلات روی پویایی مغز تاثیر دارد.

بدترین خوراکی برای مغز شکر، غذاهای حاوی چربی‌های ترانس، مواد غذایی فرآوری شده و کربوهیدارت تصفیه شده مثل آرد هستند.

بهترین خوراکی‌ها برای تقویت مغز شامل تخم‌مرغ، آووکادو، ماهی سالمون، روغن زیتون، چغندر، آجیل و زردچوبه هستند.

سبزیجات با برگ پهن و سبز مثل کاهو، اسفناج، گل کلم، کلم پیچ و بروکلی جزو بهترین سبزی برای مغز به شمار می‌روند.

ما همواره در خلال مطلب به چندین گروه مواد غذایی اشاره کردیم که شامل شکر و شیرینی‌های غیر طبیعی، نوشیدنی‌های شیرین، گوشت‌های فرآوری شده، نوشیدینی الکلی و غذاهای سرخ شده که حاوی اسیدهای چرب ترانس هستند. این غذاهای همواره جزو خوراکی خطرناک برای مغز محسوب می‌شوند.

بله، اگر فرد سالمندی در خانه دارید، باید مراقب تغذیه او باشید و بشقاب او همواره با غذاهایی که سرشار از فیبر، پروتئین سالم و چربی‌های امگا سه هستند، پر کنید. برخی خوراکی خطرناک برای مغز مثل غذاهای سرخ شده و غذاهای حاوی مواد افزودنی MSG می‌توانند روند بیماری را سرعت دهند.

رادیوبینا همواره در تلاش است تا با ارائه مطالب علمی در حوزه نوروسایکولوژی به افراد کمک کند تا از آسیب‌های ناشی از مصرف مواد غذایی مضر برای مغز و سبک زندگی غیرمعمول، روی این عضو حیاتی تا جای ممکن جلوگیری شود. در اینجا درباره خوراکی خطرناک برای مغز که شامل موارد متعددی بود که 6 نوع آن بیشترین تاثیر را داشتند با استناد از منابع علمی معتبر صحبت کردیم. با مطالعه این مطلب متوجه می‌شوید که رژیم غذایی مستقیما روی سلامت مغز تاثیر می‌گذارد و داشتن الگوهای غذایی سرشار از کربوهیدارت تصفیه شده، چربی‌های اشباع شده ناسالم و غذاهای فرآوری شده می‌توانند به اختلال در یادگیری منجر شوند و همچنین خطر ابتلا به بیماری‌هایی همچون آلزایمر و زوال عقل را افزایش دهند.

 یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید برای مغز خود انجام دهید تا در بهترین حالت ممکن را چه در سنین جوانی و چه در میانسالی و پیری داشته باشد، پیروی از یک رژیم غذایی سالم و تازه است. نکته اینجاست که شما یک شبه نمی‌توانید سلامت مغز خود را تغییر دهید، بلکه با استمرار و اینکه از هم اکنون با در پیش گرفتن رژیم درست و ایجاد تغییرات و استفاده از بهترین غذاها برای مغز می‌توانید روند اختلال در این عضو حیاتی را کاهش دهید.

مثلا کم کم مصرف یکی از مواد غذایی مضر برای مغز است که گزینه‌های سرشار از قند مصنوعی هستند را کاهش دهید. همچنین به جای اینکه سبد غذایی خود را با غذاهای آماده، منجمد و شور پر کنید، سراغ گزینه‌های تازه بروید. یعنی استفاده از سبزیجات، میوه‌جات، ماهی‌هایی که حاوی چربی‌های سالم امگا هستند را در اولویت قرار دهید. به جای نوشیدنی‌های الکلی، شیرین شده غیر طبیعی، از آب‌میوه طبیعی یا دمنوش‌های سالم استفاده کنید. سلامت مغز خود را جدی بگیرید و با داشتن تغذیه سالم، ورزش منظم و دوری از موارد استرس‌زا، از آلزایمر، زوال عقل و هر بیماری که ممکن است در پیری دچار شوید، پیشگیری کنید.

⭕️اطلاعيه جديد

قابل توجه دانشجويان ، دانش اموزان ، معلمين عزيز

دوره آموزشى عصب شناسى تكنيك هاى نوين روشهاى مطالعه و يادگيرى از منظر علم نوروساينس با توجه به بهبود عملكرد مغز و تقويت حافظه در وبسايت راديو بينا براى شما عزيزان قابل دسترسى است.

 

 

 

📌ورکشاپ تله‌ها شروع شده و میتونید شروع به مطالعه دروس کنید.