تاثیر ماریجوانا بر مغز + نکات علمی و معتبر
1402-2-14
16888 نفر
زمان مطالعه: 10 دقیقه
فهرست مطالب
تاثیر ماری جوانا بر مغز؛ حقایقی که باید بدانید
ماری
جوانا، گل یا علف که در حقیقت نام یک ماده مخدر است که از گیاهی به نام شاهدانه به
دست میآید. امروزه برای بیشتر مردم استعمال گل به یک تفریح و سرگرمی تبدیل شده
است، بدون آنکه از تاثیر ماری جوانا بر مغز خود باخبر باشند. این ماده مخدر را چه
به صورت تفریحی مصرف شود یا دائمی اثرات مخربی روی سلولهای مغزی به جای میگذارد
که گاهی ممکن است جای جبران هم نداشته باشد.
شیوه
مصرف ماری جوانا نیز متفاوت است، برخی آن را مانند سیگار میکشند، برخی هم بخارپز
میکنند و برخی هم آن را همراه با نوشیدنی مصرف میکنند. این ماده اعتیادآور است و
به خاطر ساختار تغییردهندهای که دارد روی مغز، ذهن و بدن انسان تاثیر میگذارد.
در ادامه همراه گروه روانشناسی رادیو بینا شوید تا ببینیم تاثیر ماری جوانا بر مغز
چیست و چه اتفاقی در بدن رخ میدهد.
ماری جوانا چیست؟
ماری
جوانا یا همان گل مادهای است که از گل و گیاه شاهدانه به دست میآید. در حقیقت
این بخشهای گیاه را خشک میکنند و همراه با سیگار میکشند و دود میکنند یا به
شیوههای دیگری مثل پخت با مواد غذایی دیگر مصرف میکنند. عموما افراد از ماری
جوانا استفاده میکنند تا سطح هوشیاری خود را تغییر دهند و اصطلاحا به آرامش
برسند.
طبق
آنچه که در وبسایت everydayhealth و nida.nih.gov بیان شده، با توجه به اینکه ماری جوانا
ممکن است به درمان دردهای مزمن و همیچنین سایر بیماریها کمک کند، برای اهداف
دارویی نیز مصرف میشود.
جالب
اینجاست که در گیاهشناسی نام آن شاهدانه است و در مقابل ماری جوانا نام دارویی
است که از این گیاه به دست میآید. گیاه شاهدانه کشت میشود، در حالیکه گل به شکل
دود و دخانیات کشیده میشود. هر چند که مصرف آن همانند کوکائین و هروئین اعتیادآور
نیست، اما در جامعه فدرال ایالت متحده آمریکا عرضه و مصرف آن غیرقانونی است.
نکته
جالب توجه دیگر درباره ماری جوانا این است که هدف بیشتر مردم از استعمال آن به
خاطر ماده شیمیایی روانگردان یا تغییردهنده ذهن است که در آن وجود دارد. بیشتر
مسمومیتها و تاثیر ماری جوانا بر مغز نیز به همین خاطر همین ماده شیمیایی رخ میدهد.
فوتبال خطرناک مثل کوکایین
این
ماده دلتا9-تتراهیدروکانابینول نام دارد که (tetrahydrocannabinol) مخفف آن THC است که در برگهای گیاه
شاهدانه یافت میشود. همچنین حاوی 500 ترکیب شیمیایی دیگر مرتبط با THC یعنی کانابینوئید (cannabinoids) است. تاثیر ماری جوانا
بر مغز به خاطر اتصال این ماده با سلولهای عصبی است که آثار و نشانههای متفاوتی
را نشان میدهد.
ماری جوانا چگونه بر مغز تأثیر می گذارد؟
مصرف
ماری جوانا به شکل مستقیم روی عملکرد مغز تاثیر میگذارد؛ به ویژه بخشهای مرتبط
با حافظه، یادگیری، احساسات، توجه و هماهنگی. طبق بیانیه انجمن قلب آمریکا، باتوجه
به اینکه امروزه ماری جوانا در همه جا در دسترس است، اما مطالعات حیوانی نشان داده
که ماده شیمیایی و روانگردان THC آن مستقیما ممکن است منجر به ناهنجاریهای رفتاری و شناختی شود؛
به ویژه اگر فرد در دوران بارداری در معرض آن قرار گیرد یا در دوران نوجوانی
استعمال شود.
مواد
شیمیایی کانابینوئیدها و THC میتوانند از طریق مولکولهای گیرنده به عصبهای مغزی متصل شوند. هنگامی
که فعال شوند، میتوانند عملکرد شناختی مغز را مختل کنند. قرارگیری طولانیمدت در
معرض ماده THC
موجود در گل روی حافظه و یادگیری تاثیر میگذارند.
مثلا
در دوران پیش از تولد روی فرآیند رشد مغزی جنین روی بخش تفکر، رفتار عاطفی و عکسالعمل
فرد نسبت به استرس اثر دارد. همچنین در دوران نوجوانی که زمان مهمی برای بلوغ مغزی
و فکری است، ماده THC
ساختار و عملکرد مدارهای مغزی مرتبط به بخش شناخت و رفتار اجتماعی و عاطفی را تغییر میدهد.
تأثیر مصرف ماری جوانا بر ضریب هوشی (IQ)
مصرف و
تاثیر ماری جوانا بر مغز در دوران نوجوانی با پیامد اختلالات شناختی همراه است.
طبق آنچه که در وبسایت pnas.org بیان شده مصرفکنندگان ماری جوانا نمرات کتبی کمتری به نسبت کسانی
که استفاده نمیکردند؛ داشتند. همچنین با کاهش ضریب هوشی در مقایسه با قبل از دوره
نوجوانی را نشان میدادند. با توجه به این گزارش باز هم هیچ مدرک معتبری مبنی بر
اینکه دوز و تعداد دفعات مصرف روی ضریب هوشی چقدر تاثیر میگذارد، وجود ندارد.
تأثیر ماری جوانای مصنوعی بر روی مغز
THC موجود در ماری جوانای مصنوعی به عصبهای مغزی متصل میشوند و روی
عملکرد بخش ECS مغز که مرتبط با یادگیری و حافظه هستند، تاثیر میگذارد. ماری
جوانای مصنوعی پیوند و اتصال قویتر ایجاد میکند و اثرات آن مخربتر است.
از تاثیر
ماری جوانا بر مغز و البته از نوع مصنوعی آن میتوان به روانپریشی، سکته مغزی و
افکار خودکشی و گاها مرگ هم اشاره کرد. دلیل آن را هم میتوان به خاطر قدرت بالا و
چند برابر شدن THC دانست. همچنین بدن نمیداند که چگونه این ماده سمی و مصنوعی را
متابولیزه و دفع کند و این میتواند مستقیما به مغز آسیب بزند.
عوارض مصرف ماری جوانای مصنوعی
تاثیر
ماری جوانا بر مغز و البته از نوع مصنوعی آن به مراتب بیشتر از نوع طبیعی و مشتق
شده از برگ گیاه شاهدانه است؛ زیرا مواد شیمیایی مختلف و خطرناکی هستند که ممکن
است عوارض جانبی جدیتری را ایجاد کنند. محصولات حاوی کانابینوئید مصنوعی میتوانند
سمی باشند و در نتیجه افرادی که آن را استعمال میکنند با عارضههایی مثل تپش قلب،
استفراغ، گیجی و توهم مواجه میشوند. سایر عوارض مصرف ماری جوانای مصنوعی عبارتند
از:
سیستم پاداش مغز
ماده THC موجود در ماری جوانا که
از طریق گیرندههای کانابینوئید (نوعی گیرنده در سیستم عصبی مغز) عمل میکنند، روی
سیستم پاداش مغز اثر میگذارند و آن را فعال میکنند. این سیستم مرتبط با بخش
رفتارهای لذتبخش سالم مانند ارتباط جنسی یا غذا خوردن است را کنترل میکند.
همانند
بسیاری از داروهای دیگری که ممکن است افراد به اشتباه مصرف کنند، THC موجب تحریک سلولهای عصبی
در سیستم پاداش مغز میشود تا ماده شیمیایی سیگنالدهنده یعنی دوپامین را در سطحی
بالاتر از حالت طبیعی در مغز آزاد سازد. ترشح بیش از اندازه و غیرطبیعی دوپامین در
مغز باعث میشود که این رفتار پاداشدهنده را تکرار کند و به توجیه خواص اعتیادآور
ماری جوانا نیز کمک کند.
مسیر مغز جنگجو
گرسنگی شدید (کرهخوری) و مغز
مدت
کوتاهی که از مصرف و استعمال ماری جوانا میگذرد، این سوال برای افراد پیش میآید
که چرا من اینقدر گرسنه هستم؟! به تازگی برخی از دانشمندان علوم اعصاب متوجه شدهاند
که گیرندههای کانابینوئید نیز روی سلولهای عصبی POMC مغز که مرتبط با بخش سیری مغز هستند را نیز
تاثیر میگذارند. این گیرندههای گل انگیزه و ولع شدید برای تغذیه را ایجاد میکنند.
بنابراین
یکی دیگر از تاثیر ماری جوانا بر مغز احساس گرسنگی شدید در فرد است. یعنی به جای
آنکه سلولها، سیگنال دستور سیری را برای مغز ارسال کنند، مغز را با ترشح غیرطبیعی
اندورفین منحرف ساخته و موجب پدیدار شدن اشتها گرسنگی شدید در فرد میشود.
تاثیر ماری جوانا بر مغز نوجوانان
با
توجه به اینکه مغز نوجوانان همواره و به طور فعال در حال رشد است و این روند تا سن
25 سالگی ادامه مییابد، مصرف مکرر و تاثیر ماری جوانا بر مغز در این دوره میتواند
فرآیند رشد و حجم آن را تحت تاثیر قرار دهد. وقتی هم که رشد مغزی دچار آسیب شود، نوجوان
با عارضههای زیر مواجه خواهد شد:
- مشکل تفکر و تمرکز روی حل مسئله
- مشکلات مرتبط با حافظه و یادگیری
- کاهش هماهنگی
- مشکل حفظ توجه به یک موضوع خاص
- مشکلات مرتبط با زندگی اجتماعی و مدرسه
اثرات کوتاه مدت و بلند مدت مصرف ماری جوانا بر روی مغز
در طول
مطلب بارها و بارها به تاثیر ماری جوانا بر مغز آن هم در دورههای مختلف زندگی از
جمله نوجوانی و دوران پیش از تولد اشاره کردیم. افرادی که از ماری جوانا استفاده
میکنند، به خاطر وجود THC در آن به نورونهای مغزی متصل شده و منجربه ارسال سیگنال و پاسخ
غیرطبیعی به لذتهای معمول زندگی مثل غذا و رابطه جنسی میدهند.
این
ماده که باعث آزاد شدن دوپامین در مغز میشود، مصرف ماری جوانا را لذتبخش میسازد.
این ماده پس از 30 دقیقه از زمان مصرف، فرد را به اوج خود میرساند و ممکن است پس
از یک تا سه ساعت نیز اثر نشاطآوری آن از بین میرود. اما اینکه اثرات کوتاه مدت
و بلند مدت مصرف ماری جوانا بر مغز چگونه خواهد بود را در ادامه به صورت جداگانه
بررسی میکنیم.
دوپامین و انگیزه زندگی
اثرات کوتاه مدت ماری جوانا بر مغز
مصرف
اخیر و به تازگی ماری جوانا یعنی در حدود 24 ساعت، تاثیر فوری روی تفکر، حافظه،
هماهنگی و درک زمان و حرکت دارد. گل ممکن است خاطرات را پاک نکند، اما میتواند از
ایجاد خاطرات جدید جلوگیری کند. یکی از راههایی که محققان حافظه را آزمایش میکنند
این است که فهرستی از کلمات را برای کسی میخوانند و سپس از او میخواهند که فهرست
را تکرار کند یا کلمات اصلی را از یک لیست جدید تشخیص دهد.
هنگامی
که ماده کانابینوئید در بخش هیپوکامپ (بخشی که بیشترین ارتباط را با شکلگیری
حافظه دارند) مغز فعال میشوند، با فرآیند تقویت طولانیمدت مغز تداخل مییابند. با
توجه به اینکه سیستم حرکتی فرد پس از مصرف ماری جوانا دچار اختلال میشود، ممکن
است احتمال تصادف در رانندگی نیز افزایش یابد.
اثرات بلند مدت ماری جوانا بر مغز
علاوه
بر تاثیر ماری جوانا بر مغز در کوتاهمدت، شواهدی نیز وجود دارد که ممکن است عواقب
و عوارض ماندگاری روی مغز و ذهن بگذارد؛ به ویژه که مصرف از زمانی نوجوانی و
همزمان با رشد مغز شروع شود. این اثرات شامل موارد زیر هستند:
مشکلات
تنفسی؛ استفاده مکرر و طولانیمدت ماری جوانا میتواند مجاری تنفسی را دچار تحریک
کند و موجب بروز بیماریهای ریوی مزمن، سرفه و برونشیت شود.
اختلالات
روانی؛ مصرف ماری جوانا با افزایش خطر ابتلا به اختلالات روانی مانند اسکیزوفرنی،
افسردگی و اضطراب در افراد مستعد ژنتیکی مرتبط است. در واقع، یک مطالعه نشان داد
که مصرف روزانه ماری جوانا، به ویژه در سنین جوانی، احتمال ابتلا به اسکیزوفرنی در
افراد دارای یک ژن خاص را 7 برابر بیشتر از افراد دارای ژنی است که از این دارو
استفاده نمیکنند.
علاوه
بر این، نشان داده شده است که ماری جوانا علائم مرتبط با اسکیزوفرنی را در افرادی
که قبلاً از این بیماری رنج می برند تشدید میکند.
در
حالی که مغز هنوز در حال رشد است، میتواند باعث ایجاد مشکلاتی در یادگیری، حافظه
و کنترل تکانه شود. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد زمانی که مصرف شدید ماری جوانا
قبل از 18 سالگی شروع میشود، تفاوت های قابل توجهی در رشد مغز وجود دارد.
تاثیر ماری جوانا بر حجم مغز
طبق
مستندات بیان شده در سایت nida.nih.gov تاثیر ماری جوانا بر مغز، ساختار و حجم آن نیز قابل بررسی است. مطالعات
متعددی نشان میدهد که مصرف دائمی و طولانیمدت ماری جوانا به ویژه در دوران
نوجوانی میتواند حجم مغز را در نواحی که مرتبط با یادگیری، حافظه و کنترل حرکات
است را کاهش دهند.
ترک مصرف ماری جوانا یا گل
معمولا
افرادی که از ماری جوانا یا گل به صورت مکرر و همه روزه مصرف میکنند، ممکن است در
زمان ترک با علائم متفاوتی روبهرو شوند. آنها ممکن است احساس تحریکپذیری، افسردگی و اضطراب را تجربه کنند و اشتهایی برای خوردن غذا نداشته باشند.
ترک
مصرف ماری جوانا یا گل میتواند شباهت کمی به ترک کافئین داشته باشد و معمولا یک
یا دو روز پس از قطع مصرف باز علائم ادامه داشته و به تدریج کاهش یابد. پس از یک یا
دو هفته که فرد مصرف نکند، از بدن خارج میشود. اما تاثیر ماری جوانا بر مغز در
بلندمدت که در بالا نیز به آن اشاره کردیم روی فرد باقی خواهد ماند.
سوالات متداول
- چرا ماری جوانا توهم آور است؟
وجود ماده شیمیایی THC در ماری جوانا باعث میشود که آگاهی فرد از محیط پیرامون، افکار و احساسات تغییر یابند. به طور کلی داروهای تجزیه کننده باعث ایجاد توهم یا ایجاد احساسات و تصاویری میشوند که واقعی نیستند. برخی از افراد احساس میکنند کنترلی ندارند و با بدن و محیط اطراف خود مرتبط نیستند.
- آیا مصرف ماری جوانا اعتیادآور است؟
مصرف ماری جوانا میتواند به عنوان اختلال مصرف شناخته شود که در موارد مصرف شدید شکل اعتیاد به خود میگیرد.
- کسی که گل مصرف میکند چه علائمی دارد؟
برخی از علائم رایج فیزیکی مصرف گل در افراد شامل قرمز شدن چشم، وحشت و اضطراب، عدم هماهنگی حرکات عضلات و اندام و نشاط غیر طبیعی هستند.
سخن پایانی
در این
مطلب سعی کردیم درباره تاثیر ماری جوانا بر مغز توضیحات کافی را در اختیار شما
قرار دهیم. این ماده که با نامهای گل و علف نیز شناخته میشود، میتواند آثار
کوتاهمدت و بلندمدت روی مغز فرد داشته باشد. عموما افراد از ماری جوانا به صورت
تفریحی استفاده میکنند. وجود ماده شیمیایی THC در آن است که باعث میشود در اثر پیوند با
سلولهای عصبی مغز احساس شادی و شعف را در فرد ایجاد کنند.
مطاله بیشتر مقالات نوروسایکولوژی
ترجمه و گردآوری رادیوبینا
منابع:
https://www.webmd.com/mental-health/addiction/marijuana-use-and-its-effectshttps://nida.nih.gov/publications/research-reports/marijuana/what-are-marijuanas-long-term-effects-brain
https://nida.nih.gov/publications/research-reports/marijuana/what-marijuana
https://www.everydayhealth.com/marijuana/
https://newsroom.heart.org/news/how-does-cannabis-use-affect-brain-health
https://health.clevelandclinic.org/dangers-of-synthetic-weed/
https://www.cdc.gov/nceh/hsb/chemicals/sc/default.html
https://www.forbes.com/sites/alicegwalton/2014/08/28/6-reasons-synthetic-marijuana-spice-k2-is-so-toxic-to-the-brain/?sh=4fea007873b1
https://scitechdaily.com/marijuana-munchies-appetite-center-brain-responds-marijuana/
https://www.psychologytoday.com/intl/blog/you-illuminated/201407/7-short-term-effects-marijuana-the-brain
https://www.npr.org/sections/thesalt/2015/02/18/387033071/how-marijuana-hijacks-your-brain-to-create-the-munchies
https://americanaddictioncenters.org/marijuana-rehab/long-term-effects
https://kidshealth.org/en/teens/marijuana.html
https://lighthouserecoveryinstitute.com/blog/is-weed-a-hallucinogen-understanding-marijuana-better/
https://nida.nih.gov/publications/research-reports/marijuana/marijuana-addictive
https://americanaddictioncenters.org/marijuana-rehab/how-to-tell-if-someone-is-high
نظرات
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاندبه نظرم در افراد مسن بسیار مفید هست در اسرائل در مزارع گسترده کشت میگردد وبه عنوان عصاره به افراد مسن به صورت خوراکی داده میشود وخققین اعلام کردند برا این گروه ۵۰سال به بالا مفید هست.
بسیار عالی و مفید..🥰🥰
مرسی از همراهی شما. پیشنهاد میشه از ورکشاپ های روانشناسی ما به صورت رایگان استفاده کنید تو به وا کاوی درونی بپردازید