درمان بیش فعالی (ADHD) [علائم، علل و درمان]
1402-3-7
1699 نفر
زمان مطالعه: 20 دقیقه
فهرست مطالب
موزیک مناسب اختلال کم توجهی (ADHD) یا بیش فعالی
بیش فعالی بزرگسالان (ADHD)؛
علائم، علل و درمان
یکی از شایعترین نوع اختلال عصبی و
روانی بیش فعالی بزرگسالان یا همان ADHD است. در گذشته
تصور بر این بود که بیش فعالی تنها در کودکان مشاهده میشود و در سنین بزرگسالی به
خودی خود بهبود مییابد. اما امروزه ما شاهد میلیونها افراد بزرگسال هستیم که از
نقص توجه رنج میبرند و نمیتوانند روی انجام کارهای روزمره خود متمرکز شوند.
افراد مبتلا به اختلال ADHD به راحتی حواسشان پرت میشود و
اغلب اوقات در برنامهریزی و انجام به موقع کارها مشکل دارند. این گروه ممکن برخی
از کارهای روزمره خود مثل تماسهای تلفنی ضروری را از یاد ببرند. اگرچه تاکنون هیچ
درمان قطعی برای این بیماری روحی و روانی بیان نشده است، اما در شیوههای جدید با
دارو در کنار روان درمانی میتوانی تا حدودی آن را کنترل کرد.
درمان ADHD در بزرگسالان
اختلال کم توجهی / بیش فعالی یا ADHD چیست؟
فردی با بیش فعالی اغلب اوقات از بی توجهی رنج
میبرد؛ او توانایی اینکه همه تمرکز خود را برای انجام کاری که به او محول شده است
را ندارد. اختلال بیش فعالی یا ADHD
نوعی اختلال عصبی و روانی است که توجه و کنترل یا مدیریت رفتار هیجانانگیز را
دشوار میسازد. این افراد عموما رفتارهای تکانشی مثل اقدام به انجام کاری پیش از
آنکه فکر کنند، دارند. یا اینکه رفتارهای هیجانی مثل مداوم راه رفتن و حرکت کردن
حتی در زمان خوردن از خود نشان میدهد.
این اختلال کم کم زندگی روزمره فرد را تحت
تاثیر قرار میدهد و کارها با آن کیفیتی که باید، انجام نمیشوند. در سایت معتبر my.clevelandclinic.org بیان شده که گاهی ممکن است در
بزرگسالانی که مشکلات بی توجهی و عدم تمرکز شدید دارند، معمولا بیش فعالی خود را
اصلا نشان نمیدهند، یا گاهی هم به ADHD
بودن تظاهر میکنند. افراد مبتلا به بیش فعالی در اینکه روی جزئیات متمرکز شوند،
به شدت مشکل دارند. آنها به راحتی حواسشان پرت میشود و اغلب اوقات روی سازماندهی
کارهای روزمره خود با مشکل مواجه هستند. اگر رژیم غذایی مغزتون واستون مهم مقاله رژیم غذایی مغز و تقویت حافظه رو از دست ندید!!
درمان خاطرات تلخ گذشته با تصویر سازی
نحوه تشخیص اختلال ADHD در بزرگسالان
روانپزشک پیش از انجام هر کاری برای اینکه
مطمئن شود فرد بزرگسال به اختلال بیش فعالی مبتلا است، نگاهی به پیشینه خانوادگی
او میاندازد. هنوز دقیقا مشخص نشده که چرا اختلال کم توجهی در بزرگسالان پدید میآید،
اما گویا یک پیشینه ژنتیکی و عصبی بیولوژیکی در خانواده یا یک برخورد نادرست با او
در دوران کودکی یا نوجوانی باعث نقص توجه و بیش فعالی فرد در بزرگسالی میشود.
مثلا یکی از موارد این است که آنها در دوران
مدرسه مداوم مورد سرزنش قرار میگرفتند و همین دلیلی میشد برای حواسپرتی مداوم
تا جاییکه دیگر نمیتوانستند کارهای خود را کامل تحویل دهند. با این حال با توجه
به اینکه در کودکان چنین رفتارهایی عادی تلقی میشود، ممکن است این اختلال همچنان
تا بزرگسالی ناشناخته باقی بماند.
این موضوع بیشتر درباره دختران و زنان صدق میکند؛
زیرا دختران مبتلا به ADHD
بیشتر منفعل و ساکت هستند و این حالت به ویژه در کلاس درس ممکن است اصلا برجسته
نشود. در زنان هم تا بزرگسالی ممکن اصلا تشخیص داده نشود تا اینکه خود صاحب فرزند
شوند و به خاطر دیدن نشانههایی از رفتار خود در فرزندشام برای درمان نقص توجه
سراغ کمک حرفهای بروند. البته محققان در حال مطالعه روی عواملی مثل ترومای محیطی
و سایر مسائل مرتبط با بارداری، زایمان زودرس، کم وزن بودن جنین، مصرف الکل و
دخانیات نیز در بروز این اختلال نقش داشته باشند.
⭕️ تکنیکهای علمی پیگیری اهداف
اصلی ترین علائم بیش فعالی
در بزرگسالان
اختلال نقص توجه و بیش فعالی درمان نشده در
بزرگسالان میتواند ناشی از عوامل بیولوژیکی و محیطی باشد. مهم است که اصلیترین
علائم ADHD را بشناسید تا
بتوانید درمان مناسب را در پیش بگیرید:
عدم نظم و ترتیب
گاهی زندگی ممکن است برای همه چالشبرانگیز
باشد، اما فردی که مبتلا به بیش فعالی بزرگسالی است امکان دارد به نسبت افراد عادی
با چالشهای بیشتری همراه شود. این اختلال میتواند آنها را از ایجاد نظم و ترتیب
و قرار دادن هر چیزی در جای مناسب را دشوار کند. یک بزرگسالی که از بیش فعالی و
نقص توجه رنج میبرد ممکن است با مقوله انجام کارها به صورت سازماندهی شده، مشکل
داشته باشد و این میتواند شامل مشکل در پیگیری وظایف و حتی اولویتبندی در انجام
کارها شود.
نگرانیهای مرتبط به
نگهداری رابطه
بزرگسالانی که مبتلا به ADHD هستند اغلب در حفظ ارتباطات کاری
یا عاشقانه خود مشکل دارند؛ زیرا آنها به خاطر بیتوجهی، زود خسته شدن و صحبت
کردن همزمان به چند نفر و عدم توجه به فرد مورد نظر، غیر حساس بودن و بی مسئولیتی
روابط خود را از دست دهند.
عدم تمرکز
شاید با خود بگویید که یکی از آشکارترین علائم
بیش فعالی در بزرگسالی، عدم تمرکز است، اما این چیزی بیشتر است؛ زیرا توجه کردن به
هر چیزی را سخت میکند. آنها به راحتی دچار حواسپرتی میشوند، گوش دادن به مکالمات دیگران برای آنها سخت است، جزئیات را نادیده میگیرند
و کارها و پروژهها را به درستی انجام نمیدهند.
بی قراری و اضطراب
بیش فعالی بزرگسالان باعث میشود تا موتور آنها
اصلا دکمه خاموشی نداشته باشد. اشتیاقی که آنها برای انجام پشت سر هم کارها و
ادامه حرکت دارند، زمانی که نتوانند فوری همه کارها را انجام دهند، ناامید میشوند
و احساس بی قراری و اضطراب را تجربه میکنند.
اضطراب یکی از علائم شایع در ADHD بزرگسالان است؛ زیرا ذهن علاقه
دارد که به طور مکرر انجام کارهای نگرانکننده را تکرار کند. همانند کودکان یکی از
علائم بیش فعالی بزرگسالان، بی قراری است. مثلا آنها ممکن است:
- مداوم حرکت کنند.
- روی صندلی خود جابهجا شوند.
- جایی ثابت نشستن برای آنها سخت است.
چرا عشق کمرنگ میشود !!؟!!؟
نگرانیهای عاطفی دارند
زندگی با افراد مبتلا به بیش فعالی بزرگسالی میتواند
چالشبرانگیز باشد؛ زیرا احساسات آنها مداوم در حال جریان و با نوسان همراه است. آنها
فراز و فرود عاطفی دارند و ناامیدیهای کوچک میتواند باعث از دست دادن انگیزه و
ناامیدی شود. اگر این نگرانیهای عاطفی و احساسی مورد توجه قرار نگیرد، ممکن است
روابط حرفهای و شخصی خود را با مشکل مواجه کنند.
تمرکز بیش از حد
یکی دیگر از علائم افراد مبتلا به ADHD بزرگسالی، تمرکز بیش از حد است. این
افراد چنان میتوانند در موضوعی غرق شوند که از اطراف خود هیچ خبری نداشته باشند.
این علامت باعث عدم توجه به اطرافیان و از دست دادن زمان میشود و میتواند در
روابط خانوادگی و کاری سوء تفاهم به وجود آورد.
عدم مدیریت زمان
از جمله علائم و نشانههای فرد مبتلا به بیش
فعالی بزرگسالی، عدم مدیریت روی زمانبندی است. آنها اغلب اوقات با دغدغههایی
مثل:
- به تعویق انداختن کارها و وظایف
- دیر حاضر شدن برای رویدادها
- نادیده گرفتن تکالیفی که خستهکننده به نظر میرسند.
- از تمرکز روی گذشته و اتفاقات مشکل دارند، آنها بیشتر به زمان اکنون اهمیت میدهند.
فراموشی
شاید افراد عادی هم گاهی برخی چیزها را فراموش
کنند، اما علامت در افراد مبتلا به بیش فعالی بزرگسالی بیشتر رخ میدهد. آنها
ممکن است اشیایی را در جایی قرار دهند و از یاد ببرند که کجا قرار دادهاند. گاهی
اوقات این فراموشی میتواند آزاردهنده باشد و روی آینده شغلی و روابط آنها تاثیر
جدی بگذارد.
رفتار تکانشگری
یکی از مهمترین علائم نقص بیش فعالی بزرگسالان،
بروز رفتارهای تکانشگری است. این رفتار به شکلهای مختلفی میتواند بروز یابد.
مثلا:
- قطع حرف دیگران در حین صحبت
- نامناسب بودن از نظر اجتماعی
- عجله انجام کارها
- انجام هر کاری بدون توجه به عواقب آن
عادات خرید (طبق مطالعه تصادفی که در سال 2015
در مناطق شمالی نیویورک روی نوجوانان انجام شد، محققان دریافتند که عادت خرید؛ به
ویژه در زمانی که توانایی خرید وجود ندارد، از علائم ADHD بزرگسالان است). پیشنهاد میشه که برای ترک عادات بد در زندگی مقاله چگونه عادات جدید ایجاد کنیم را مطالعه بفرمایید.
چگونه عادت جدید بسازیم
داشتن تصور منفی از خود
از علامتهای مهم بیش فعالی بزرگسالان داشتن
تصورات به شدت منفی و نگاهی انتقادی به خود است که میتواند منجربه شکلگیری تصور
منفی از خود شود. این تا حد زیادی به خاطر مشکلات عدم تمرکز و همچنین علامت دیگری
است که ممکن است روی مدرسه، کار و سایر روابط فرد تاثیر بگذارد. همچنین بزرگسالان ADHD ممکن است این مشکلات را به عنوان
عدم موفقیت شخصی در نظر بگیرند و به تصورات منفی خود دامن بزنند.
مقابله با افکار منفی [روش های علمی و اصولی]
تفاوت فرد عادی با فردی که
به اختلال ADHD مبتلاست چه می باشد؟
تفاوتهای ساختاری واضحی بین افراد عادی و
مبتلا به بیش فعالی بزرگسالان وجود دارد. طبق تحقیقاتی که در سال 2018 در بخش
پزشکی دانشگاه رادبود نایمگن (Radboud University Nijmegen) انجام شد، نشان داد که افراد ADHD حجم کمتری در نواحی فرونتال مغز دارند. این تفاوت در بزرگسالان کمتر و در
کودکان بیشتر بود. (منبع: Very Well Mind ) همچنین
جریان خون در مغز افراد عادی با افراد مبتلا به بیش فعالی بزرگسالان تفاوت دارد.
مثلا اینکه با کاهش گردش خون در مغز دیده چنین افرادی دیده میشود.
درمان ADHD در بزرگسالان
علل و دلایل ایجاد کم
توجهی در بزرگسالان
با توجه به اینکه علت دقیق ایجاد بیش فعالی
بزرگسالان مشخص نیست، اما نتیجه برخی تحقیقات نشان میدهد که عوامل زیر دخیل
هستند:
- داشتن ژنتیک ADHD که میتواند در خانوادهها ایجاد
شود و ژنها میتوانند نقش داشته باشند.
- محیط؛ برخی عوامل محیطی مثل قرار گرفتن در معرض هوای آلوده به سرب به ویژه در کودکان میتواند منجربه بیش فعالی شود.
- مشکلات احتمالی در سیستم عصبی مرکزی در زمان رشد.
📍 هشت انتخاب مهم زندگی | Strengthen the frontal lobe of your brain with these methods.
فاکتورهای خطر بیش فعالی
در بزرگسالان
البته برخی ریسک فاکتورها نیز وجود دارد که خطر
ابتلا به اختلال بیش فعالی بزرگسالان (ADHD)
را افزایش میدهند:
- از افراد خانواده درجه یک که نسبت خونی دارند مثل والدین یا خواهر و برادر مبتلا به اختلالات اعصاب و روان باشند.
- مادر در زمان بارداری دخانیات استعمال میکرد و مشروب مینوشید.
- زایمان زودرس
- قرارگیری در معرض هوای آلوده
⭕️چگونه انگیزمان را برگردانیم!؟ | How to increase motivation and drive
داروهای کنترل علائم بیش
فعالی در بزرگسالان
گروههای اصلی داروهای کنترل علائم بیش فعالی
در بزرگسالان شامل داروهای ضد افسردگی، محرکهای روانی و داروهای غیر محرک هستند.
این داروها روی انتقالدهندههای عصبی که وظیفه انتقال سیگنالها به سلولهای مغزی
را دارند، تاثیر میگذارند.
بخشش، باعث تغییر مغز می شود
درمان علائم بیش فعالی در
بزرگسالان
زمانی که علائم بیش فعالی بزرگسالان در فرد
تشخیص داده شود، روانپزشک ممکن است روشهای درمانی دارویی مثل استفاده از داروهای
ضد افسردگی یا داروهای غیر محرک را در دوزهای مختلف تجویز کند. شیوه دیگر که با
توجه به وضعیت فرد به او پیشنهاد میشود، از روان درمانگران کمک بگیرند و شیوه
زندگی متفاوتی را تجربه کنند.
مثلا اینکه فرد خود را با توجه به شرایط ADHD سازگار کند. یعنی به همراه خود
دفترچه یادداشت داشته باشد یا از برنامههای هوشمند تلفن همراه برای کاهش عدم
تمرکز استفاده کند. همچنین فرد مراقب باشد تا به سایر اختلالات روانی مرتبط مثل
افسردگی و اضطراب دچار نشود. مثلا در محیط کار در صورت امکان به خود فرصتی برای
استراحت دهد یا اینکه با توجه به شرایط خود دورکاری انجام دهد.
تاثیر علائم بیش فعالی
بزرگسالان شغل افراد
بسیاری از کسانی که درگیر علائم بیش فعالی
بزرگسالان هستند، در محیط کاری و شغلی خود به خاطر عدم مدیریت زمان، برنامهریزی و
سازماندهی کار، الویتبندی وظایف، پیروی از دستورالعملها و کنترل احساسات خود
دچار مشکل میشوند. این افراد ممکن است به حدی روی کار متمرکز شوند که زندگی
روزمره خود را از دست بدهند یا اینکه معتاد به کار شوند.
این افراد معمولا با مشکلات شغلی مواجه هستند و
احساس قدرتمند و قوی کمکاری دارند. آنها ممکن است در پیروی از قوانین مجموعه،
باید و نبایدهای حاکم بر محل کار مشکل داشته باشند. گاهی نیز ممکن است برای مدیریت
امور مالی نیز مشکل ایجاد کنند، به خاطر صورتحسابهای پرداخت نشده، اوراق از دست
رفته یا هزینههای ناگهانی ایجاد شده.
تاثیر علائم بیش فعالی در
بزرگسالان بر زندگی شخصی
تاثیر علائم ADHD در بزرگسالان در زندگی شخصی و
خانوادگی نیز جای بحث دارد؛ زیرا این افراد مدام از سمت خانواده به خاطر بی
مسئولیتی و کم اهمیتی به هر مقوله زندگی مورد شماتت قرار میگیرند. این نشان میدهد
که بیش فعالی بزرگسالان روی روابط کاری، عاطفی و خانوادگی آنها تاثیر میگذارد و
ممکن است از ایراد گرفتن خانواده به خاطر بی نظمی، کم توجهی و عدم سازماندهی خسته
شوند.
تغذیه مناسب برای افراد
دارای علائم بیش فعالی در بزرگسالان چیست؟
هر چند که هیچ سند علمی وجود ندارد که بیش
فعالی بزرگسالان به خاطر مصرف برخی از غذاهاست، اما برخی از تحقیقات نشان میدهند
که خوردن بعضی از غذاها میتواند در شدت یافتن برخی از علائم روی افراد تاثیر
داشته باشند. پیشنهاد میشود مقاله رژیم مغز را مطالعه کنید تا بیشتر با غذا های مناسب مغز آشنا شوید.
- طبق آنچه که در وبسایت webmd بیان شده، برخی از کارشناسان باور
دارند که خوردن هر آنچه که برای مغز مفید است، میتواند برای کنترل ADHD نیز موثر باشد. مثلا مصرف غذاهایی
با پروتئین بالا در وعده صبحانه میتواند تمرکز را افزایش دهد و اثر داروها را
طولانیتر کند.
- مصرف کربوهیدراتهای مفید مثل میوههای پرتغال، نارنگی، گریپ فروت، کیوی و گلابی در وعده عصر که کمک میکند تا فرد راحتتر بخوابد.
- مصرف اسیدهای چرب امگا 3 مثل ماهی سالمون، تن، آجیل و گردو.
همچنین
افراد دارای علائم بیش فعالی بزرگسالی بهتر است خوردن کربوهیدرات ساده مثل شکلات،
ذرت شیرین، عسل، قند، نانهای قندی آماده شده با آرد سفید، برنج سفید و سیبزمینی
را کاهش دهند.
توصیه به دارندگان علائم
بیش فعالی بزرگسالان
چند توصیه مهم به دارندگان علائم ADHD که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
- برای کنترل بینظمی و ایجاد سازماندهی در زندگی کاری خود میتوانید برنامههای خود را به بخشهای کوچکتر تقسیم کرده و از ابزارهای یادآوری روزانه استفاده کنید.
- ساختار و عادات منظم را از انجام کارهای کوچک مثل مرتب کردن اتاق خواب شروع کنید.
- از لیستها و یادداشتبرداری استفاده کنید.
- یک سیستم بایگانی منظم برای خود ایجاد کنید.
- برای زمانبندی و به موقع انجام دادن کارها از تایمر استفاده کنید.
- برای جلوگیری از ولخرجی و عادت خرید بودجه خود را کنترل کنید. هر هزینهای که انجام میدهید را یادداشت و پس از آن پیگیری کنید تا متوجه شوید چقدر از بودجه مالی خود را صرف هزینههای غیر ضروری کردهاید.
- از خریدهای فوری جلوگیری کنید و با خود عهد ببندید که تنها با پول نقد خرید کنید و از همراه داشتن کارت اعتباری بپرهیزید.
- از مکانهایی که احتمالا پول زیادی در آنجا خرج میکنید، دور باشید.
سوالات متداول
- آیا بیش فعالی بزرگسالان درمان دارد؟
تاکنون هیچ درمان قطعی برای بیش فعالی
بزرگسالان و عدم تمرکز آنها مطرح نشده است، اما استفاده از برخی داروهای ضد
افسردگی و روان درمانی به کاهش علائم آن کمک میکند.
- آیا علائم ADHD
روی روابط شغلی و خانوادگی افراد تاثیر میگذارد؟
بله؛ نشانههای بیش فعالی بزرگسالان باعث میشود
تا فرد موفق به انجام وظایف خود در محیط کار نشود. در محیط خانوادگی نیز اغلب به
خاطر بینظمی و کم توجهی سرزنش میشوند.
- ADHD تنها در کودکان مرسوم است؟
خیر؛ هرچند که علائم بیش فعالی در کودکان راحتتر
قابل تشخیص است، اما امروزه افراد زیادی در بزرگسالی با علائم کم توجهی رنج میبرند.
- آیا روشهایی برای کاهش آثار بیش فعالی بزرگسالان وجود دارد؟
بله؛ افراد میتوانند با انجام برخی کارها مثل
یادداشتبرداری، استفاده از یادآورهای تلفن هوشمند و مصرف غذاهای حاوی پروتئین و
اسیدهای چرب امگا به بهبود وضعیت جسمی و زندگی کاری و شخصی خود کمک کنند.
سخن پایانی
در این مطلب درباره بیش فعالی بزرگسالان، علل و
روشهای درمان آن صحبت کردیم. نوعی اختلال کمبود توجه است که از کودکی شروعی و تا
بزرگسالی ادامه مییابد. این اختلال ممکن است به خاطر عوامل محیطی، ژنتیک و
رخدادهای احتمالی در دوران کودکی بروز کند. در طول مطلب متوجه شدیم که با تغییر عادت ها در زندگی و مراجعه
به موقع پزشک و کنترل آن به همراه اراده برای انجام منظم کارها میتوان علائم ADHD و تاثیر آن روی زندگی را کاهش
داد.
منابع:
https://www.healthline.com/health/adhd/adult-adhd
https://www.verywellmind.com/the-adhd-brain-4129396
https://www.webmd.com/add-adhd/childhood-adhd/adhd-vs-nonadhd-brain
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/5197-attention-deficit-h
https://www.helpguide.org/articles/add-adhd/adhd-attention-deficit-disorder-in-adults.htm
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/adult-adhd/symptoms-causes/syc-20350878
https://www.webmd.com/add-adhd/adhd-diets
نظرات
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند