انعطاف پذیری عصبی یا نوروپلاستیسیتی چیست؟
1402-1-21
2108 نفر
2108 نفر
دسته بندی: 
پلاستیسیتی (Plasticity) به توانایی مغز برای سازگاری با یک تجربه یا اتفاق جدید اشاره دارد. در حقیقت این یک اصطلاح است که ویژگی سازگار شدن مغز با یک رویداد جدید، توانایی رشد مجدد شبکههای عصبی و سازماندهی مجدد در اتفاق خارجی یا بیماری مثل سکته مغزی را شرح میدهد. این تغییرات می‌تواند ناشی از آسیب‌های ساختاری برای یادگیری یا آسیب مغزی به وجود آید.
پلاستیسیته به توانایی و قدرت مغز برای اینکه تغییر یابد، اشاره دارد. این بدان معنا نیست که مغز انسان پلاستیکی است. نورون‌های سلول‌های عصبی هستند که جزئی از بخش‌های مغز را می‌سازند؛ در حقیقت پلاستیسیتی به نورون‌های مغزی اجازه یا بهتر است بگوییم فرصت تغییر می‌دهند.
مسیر مغز جنگجو
نوروپلاستیستی چگونه عمل می کند؟
شاید همه ما
مدتی است این جمله را شنیده‌ایم که همه چیز به طرز تفکر بازمی‌گردد و درحقیقت این
ذهنیت ماست که به مسیر زندگی‌مان جهت میدهد. اما کسی ادامه این جمله راه‌گشا را
توضیح نمی‌دهد که دقیقا چطور میتوان طرز تفکر را بصورت علمی تغییر داد و آیا اصلا
اینکار شدنی است؟ نوروپلاستیسیتی (Neuroplasticity)
یا انعطاف‌پذیری عصبی پاسخی است بر این پرسش که چگونه میتوان ذهنیت خود را در
بعضی مراتب و عملکردها تغییر داد.
به بیان ساده،
نوروپلاستیسیتی یا پلاستیسیته عصبی، قابلیت سیستم عصبی انسان برای تغییر و تطبیق در
پاسخ به تجربه‌ها، یادگیری و تغییر در محیط را توصیف می‌کند. این فرآیند به وسیله تغییر
در اتصالات عصبی و ساختارهای نورونی در مغز و سیستم عصبی انجام می‌شود. اما نحوه
عمل نوروپلاستیسیتی چگونه است؟
درادامه
مراحلی که طی آن این اتفاق رخ میدهد را توضیح داده‌ایم:
افزایش اتصالات:
در این
مرحله، نورون‌ها از طریق سیناپس‌ها با هم اتصال می‌یابند. اگر دو نورون به‌طور مکرر
و همزمان فعالیت کنند، اتصال بین آنها تقویت می‌شود و سیناپس‌های آنها متصل می‌شوند.
این تغییرات باعث می‌شود که نورون‌ها با احتمال بیشتری در آینده به هم متصل شوند.
تقویت اتصالات (پتانسیاسیون طولی):
در این مرحله، اگر اتصالات میان دو نورون به‌طور مداوم
تکرار شود و فعالیت‌های همزمان آنها تقویت شوند، اتصالات عصبی ایجاد شده قدرت و تأثیر
بیشتری پیدا می‌کنند. این مکانیسم به عنوان "پتانسیاسیون طولی" یا
"تقویت طولی" شناخته می‌شود.
این تغییرات در
اتصالات عصبی به تجربه‌ها و فعالیت‌های عصبی مرتبط می‌شوند. با تکرار تجربیات و فعالیت‌ها،
نورون‌ها اتصالات جدیدی شکل می‌دهند، اتصالات قدیمی‌تر را تقویت یا ضعیف‌تر می‌کنند
و به تنظیم شبکههای عصبی خود برای پاسخ به نیازها و تغییرات محیطی می‌پردازند.
اینگونه است
که ما برحسب تغییر عادات خود، باعث می‌شویم که در سیستم عصبی‌مان تغییراتی رخ داده
و به مرور روی حافظه و سیستم یادگیری‌مان اثر بگذارد.
صداهای ذهن ما
نقش انعطاف‌پذیری عصبی در دوران نوزادی
مغز نوزاد، در
ابتدای راه ایجاد اتصالات عصبی است و به همین دلیل یکی از مهم‌ترین دورانیست که در
آن اتصالات سیستم عصبی انسان شکل می‌گیرد. شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید که
اصلی‌ترین عملکردهای ذهن ما در همین دوران بوسیله پلاستیسیتی شکل می‌گیرد. اما
چگونه؟
در دوران
نوزادی، سیستم عصبی به شدت تحت تاثیر تجربیات
و محیط است. این دوره معمولاً از زمان تولد تا حدود دو سالگی ادامه دارد و تغییرات
اساسی در ساختار و عملکرد مغز و سیستم عصبی در این زمان ایجاد می‌شود.
در این مرحله،
تجربیات و محیط اطراف نوزاد تأثیر بسزایی بر روی اتصالات عصبی و توسعه مغزی او دارد.
برای مثال موارد زیر در این دوران شکل می‌گیرد:
یادگیری حرکات اساسی:
در ابتدای دوران نوزادی، نوزادان به یادگیری حرکات اساسی
مانند چرخاندن گردن، تکان دادن اجسام و بلند شدن از زمین مشغول هستند. نوروپلاستیتی
به آنها کمک می‌کند تا این حرکات اساسی را با یادگیری اتصالات عصبی مناسب و تقویت سلول‌های
عصبی مرتبط با آن حرکات، شکل دهند.
توسعه حس‌ها و واکنش به محیط:
در دوران نوزادی، حس‌های بینایی، شنوایی، لامسه و سایر
حس‌ها در حال توسعه هستند. نوروپلاستیتی باعث تقویت اتصالات عصبی در مسیرهای حسی مختلف
شده و به نوزاد امکان میدهد تا به شکل بهتری با محیط اطراف خود تعامل کند.
زبان و ارتباطات:
در دوران
نوزادی، مغز در حال یادگیری و شکل‌گیری ساختارهای زبانی است. نوروپلاستیتی به کودکان
کمک می‌کند تا ادراک زبانی خود را تقویت کرده و با تجربه‌های زبانی جدیدی که از اطراف
خود می‌آموزند، تغییرات مورد نیاز در اتصالات عصبی را ایجاد کنند.
حافظه و یادگیری:
نوروپلاستیتی
در دوران نوزادی به نوزادان کمک می‌کند تا اطلاعات و تجربیات را ذخیره کرده و در آینده
از آنها بهره‌برداری کنند. اتصالات عصبی تقویت می‌شوند و مسیرهایی برای یادگیری و حافظه
شکل می‌گیرند.
چطور مغزتان را سیم کشی کنیم!؟
نقش انعطاف‌پذیری عصبی در یادگیری و حافظه
انعطاف‌پذیری عصبی
یا نوروپلاستیتی نقش بسیار مهمی در یادگیری و حافظه ایفا می‌کند. این پدیده به معنای
توانایی سیستم عصبی در تغییر ساختار و عملکرد خود در پاسخ به تجربیات و فعالیت‌های
جدید است.
نوروپلاستیتی تأثیر
زیادی بر روی یادگیری، حفظ اطلاعات و تکامل حافظه دارد. در ادامه تعدادی از تاثیرات
نوروپلاستیسیتی بر روی یادگیری و حافظه آورده شده است:
تشکیل حافظه:
نوروپلاستیتی
در تشکیل حافظه بسیار مهم است. وقتی که اطلاعات جدید به طور مکرر به ذهن ما وارد می‌شوند
و اتصالات عصبی مرتبط با آن اطلاعات تقویت می‌شوند، حافظه‌ی کوتاه‌مدت به حافظه‌ی بلندمدت
تبدیل می‌شود. این فرآیند باعث می‌شود که اطلاعات به مدت طولانی در مغز ذخیره شوند.
یادگیری مهارت‌های جدید:
وقتی یک فرد یک مهارت جدید یاد می‌گیرد، مغزش اتصالات عصبی
مرتبط با این مهارت را تقویت می‌کند. هرچه تمرین‌ها و تکرارها بیشتر باشند، اتصالات
نورونی بیشتری شکل می‌گیرند و مهارت بهبود پیدا می‌کند.
نوروپلاستیتی به
مغز امکان میدهد که به تغییرات در محیط و تجربه‌های جدید پاسخ دهد. وقتی که مغز با
تجربه‌های جدید مواجه می‌شود، اتصالات عصبی تغییر می‌کنند تا به این تجربه‌ها پاسخ
داده و دانش جدیدی را ذخیره کنند.
حفظ و بازیابی اطلاعات:
نوروپلاستیتی باعث تقویت اتصالات عصبی مرتبط با اطلاعات
مختلف می‌شود، که البته این مورد بازیابی اطلاعات را در آینده آسان‌تر می‌کند. به عبارت
دیگر، هر چه اطلاعات بیشتری را تجربه کنید و با آنها تعامل داشته باشید، اتصالات نورونی
قوی‌تر و بهتری برای حفظ و بازیابی آن اطلاعات خواهید داشت.
تطبیق با تغییرات:
نوروپلاستیتی
به مغز این امکان را میدهد که با تغییرات محیطی تطبیق یابد. این تطبیق به عنوان یک
ویژگی بسیار مهم در فرآیندهای یادگیری و حفظ اطلاعات عمل کرده و به فرد این امکان
را میدهد تا به تغییرات جدید محیطی و یا نیازهایش واکنش نشان دهد.
نقش انعطاف‌پذیری عصبی در ترمیم مغز
انعطاف‌پذیری عصبی
یا نوروپلاستیتی نقش مهمی در ترمیم مغز پس از آسیب‌ها و صدمات دارد. مغز از توانایی
ترمیم و بازسازی اتصالات عصبی در پاسخ به آسیب‌ها برخوردار است. این توانایی به وسیله
مکانیسم‌های نوروپلاستیتی به طوری که در زیر توضیح داده می‌شود، امکان‌پذیر است:
1. تغییرات در
اتصالات عصبی: بعد از آسیب به مغز، فرآیند نوروپلاستیتی به مغز اجازه میدهد تا اتصالات
عصبی را مجدداً تنظیم و ترمیم کند. این تغییرات در ساختار اتصالات عصبی می‌تواند بهبود
یا بازسازی عملکرد عصبی را تسهیل کند.
2. جبران آسیب:
در صورتی که بخشی از مغز آسیب ببیند، بخش‌های دیگر می‌توانند توانایی‌های خود را تا
حدی بیشتر کنند تا وظایف محدود شده از بخش آسیب‌دیده را جبران کنند. این توانایی ترمیم
معمولاً به خاصیت نوروپلاستیتی و تغییرات در اتصالات عصبی برمی‌گردد.
3. تغییر مسیرهای
عصبی: در صورتی که مسیرهای عصبی در نتیجه آسیب‌ها قطع یا تخریب شوند، مغز می‌تواند
مسیرهای جدیدی ایجاد کند یا اتصالات جدید را تشکیل دهد تا اطلاعات از طریق مسیرهای
جدید منتقل شود. این توانایی نوروپلاستیتی به مغز اجازه میدهد تا برای ترمیم مسیرهای
عصبی آنها را تغییر دهد.
4. تطابق با تغییرات:
نوروپلاستیتی به مغز امکان میدهد که با تغییرات ناشی از آسیب‌ها و صدمات تطابق پیدا
کند. این تطابق ممکن است به معنای تغییر در ساختار و عملکرد مغز باشد. تطابقی که
به مغز کمک می‌کند با محدودیت‌های جدیدی که برای مغز آسیب دیده ایجاد شده وفق
یابد.
5. بازسازی حافظه
و توانایی‌های شناختی: در صورت آسیب به مناطق مغزی مرتبط با حافظه، توانایی‌های شناختی
یا سایر وظایف عصبی، نوروپلاستیتی می‌تواند به مغز کمک کند تا این توانایی‌ها را بازسازی
کرده و بهبود دهد.
خودشناسی عمیق
تعریف نوروپلاستیسیتی و انواع آن
جالب است بدانید که مغز انسان از حدود 100 میلیارد عصب تشکیل شده است و برخی از محققان اولیه بر این باورند که اندکی پس از تولد انسان، ایجاد نورون‌های مغز متوقف می‌شود. اما تحقیق‌های نوین درباره عصب‌های مغزی نشان میدهد که این انعطاف پذیری عصبی است که به مغز اجازه میدهد تا با تغییرات جدید سازگار شود، یا تغییر جهت دهد و حتی نورون‌های جدید ایجاد کند.
نوروپلاستیسیتی دو نوع اصلی دارد که شامل موارد زیر هستند:
- پلاستیسیته عملکردی (Functional plasticity)؛ این بخش توانایی انتقال و جابه‌جایی عملکرد از یک منطقه آسیب‌دیده مغز به سایر بخش‌ها را دارد.
- نوروپلاستیته ساختاری (Structural plasticity)؛ این عصب‌هایی هستند که مغز را توانمند می‌سازند تا در نتیجه یادگیری تغییر یابد.
نحوه بروز نوروپلستیسیته
چند سال ابتدایی زندگی کودک، سریع‌ترین زمان رشد مغز است. در ابتدای تولد، هر عصب از 2500 شکاف (synapses) تشکیل شده که محل انتقال محرک‌ها و پیام‌های مغزی هستند. این تعداد در سن سه سالگی به 15هزار شکاف یا سیناپس در هر نورون افزایش می‌یابد.
با این حال یک فرد بالغ تنها نیمی از این شکاف‌ها را در نورون‌های مغزی خود دارد؛ زیرا با کسب تجربیات جدید و یادگیری برخی از این ارتباطات تقویت و برخی دیگر حذف می‌شوند. به این فرآیند در مغز نیز هرس سیناپسی (synaptic pruning)گفته می‌شود.
جالب اینجاست نورون‌هایی که بیشترین استفاده و کارکرد را دارند، اتصال و ارتباطات قوی‌تری هم ایجاد می‌کنند. آن دسته از عصب‌هایی هم که به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرند یا هرگز استفاده نمی‌شوند، به مرور زمان می‌میرند. در همین راستا مغز با برقراری ارتباطات جدید و حذف محرک‌ها و ارتباط‌های قدیمی می‌تواند خود را با شرایط جدید سازگار کند.
📌 با چشم بسته، تغییر کنیم
مزایای نوروپلاستیسیتی
ویژگی Plasticity مغز فواید بی‌شماری برای بدن دارد. زمانی که مغز توانایی سازگاری و تغییر را دارد، از مزایای زیر برخوردار است:
- قدرت یادگیری هر چیز جدید
- قدرت و توانایی تقویت ویژگی‌های شناختی مغز
- توانایی بهبود پس از دچار شدن به آسیب و سکته مغزی
- تقویت عملکرد بخش‌هایی از مغز که کاهش یافته یا از بین رفته است.
- توانایی بهبود و تناسب در اندام‌های مغز
ویژگی نوروپلاستیتی مغز
چند ویژگی مهم Plasticity عبارتند از:
روی سن و محیط نقش دارند
با توجه به اینکه انعطاف پذیری عصبی در طول زندگی رخ میدهد، اما انواع خاصی از تغییرات در سنین خاصی رخ می‌دهند. برای مثال مغز انسان در سال‌های اولیه، تمایل زیادی به تغییر دارد و این مقوله از زمانی که مغز فرد نابالغ رشد می‌کند و خود را سازمان میدهد، شروع می‌شود.
به طور کلی مغز نابالغ، تمایل یا بهتر است بگوییم توانایی رشد و تغییر را دارد و نسبت به کسب تجربیات جدید حساس‌تر است، اما این بدان معنا نیست که مغز بزرگسالان توانایی پذیرش تغییر را ندارند. ژنتیک نیز بی‌تاثیر نیست و ارتباط بین ژن و محیط نیز روی اینکه نورون‌های مغزی انعطاف‌پذیر باشند یا خیر، تاثیر دارند.
فرآیند نوروپلاستیسیتی مغز مداوم است
Plasticity یک فرآیند دائمی است و سلول‌های مغزی غیر از عصب‌ها مثل سلول‌های موجود در عروق را درگیر می‌کند. این می‌تواند نتیجه یادگیری، تجربه و شکل‌گیری حافظه یا آسیب مغزی باشد. اگرچه مردم بر این باورند که مغز پس از یک سن خاص تغییر نمی‌یابد، تحقیقات اخیر نشان میدهد که مغز هرگز در پاسخ به یادگیری دست از تغییر نمی‌کشد.
هنگامی که یک آسیب مغزی مانند سکته مغزی رخ میدهد، مناطق مغز مرتبط با عملکردهای خاصی ممکن است تحت تاثیر قرار گیرند. در انتها، بخش‌هایی از مغز که سالم هستند، می‌توانند این عملکردها را بر عهده بگیرند و مجددا برخی از توانایی‌های فرد بازیابی شوند.
انعطاف‌پذیری مغز محدودیت‌هایی دارد
با این حال به این نکته نیز توجه داشته باشید که مغز برای همیشه شکل‌پذیر نیست. مناطق مختلف مغز تا حد زیادی مسئول اعمال مختلف هستند. به عنوان مثال برخی از بخش‌های مغز نقش مهمی در حرکت، زبان، گفتار و شناخت دارند.
آسیب به نواحی کلیدی مغز می‌تواند منجر به اختلال شود؛ زیرا حتی اگر بهبودی امکان‌پذیر باشد، سایر نواحی مغز نمی‌توانند به طور کامل عملکردهای حیاتی نواحی آسیب‌دیده را به عهده بگیرند.
پلاستیسیتی و دوران‌های بحرانی
انعطاف پذیری عصبی مغز به طور طبیعی در طول زندگی افراد تنظیم می‌شود و در طول دوره‌های اولیه زندگی به اوج خود می‌رسد. معمولا این انعطاف در محدوده فیزیولوژیکی به صورت میلی ثانیه محاسبه می‌شوند. همانطور که در ابتدای زندگی فرد، شروع به رشد و انطباق او با محیط اطراف خود می‌کنند، به صورت طبیعی در دوران‌های بحرانی مثلا در ایام پیری مغز که ممکن است مغز با برخی اختلالات مثل آلزایمر یا سکته مواجه شود، این انعطاف پذیری عصبی است که به مغز اجازه میدهد در طول دوره‌های بحرانی خود را با محیط اطراف منطبق سازد.
این پلاستیسیتی است که برای مغز امکان تغییر سازمان و عملکرد عصبی پس از مواجهه با محرک‌های محیطی یا سازگاری پس از آنکه دچار محرومیت شد را فراهم می‌کند. دوره بحرانی برای نورپلاستیسیتی دقیقا همانند پنجره‌ای است که هر ناحیه حسی مغزی نسبت به تغییرات و سازگاری‌ها حساس‌تر است.
نحوه بهبود عملکرد نوروپلاستیسیتی
مراحلی وجود دارد که می‌توانید برای تشویق ذهن خود برای سازگاری و تغییر در هر سنی انجام دهید.
محیط خود را غنی کنید
محیط‌های آموزشی فرصت‌های زیادی را برای توجه متمرکز، اتفاق جدید و چالش فراهم می‌کند که نشان داده شده است که تغییرات مثبت مغز را ارتقا میدهد. این امر به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی بسیار مهم است، اما غنی‌سازی محیط شما می‌تواند پاداش‌های مغزی خوبی در بزرگسالی داشته باشد.
تحریک مغز می‌تواند به این معنی و شامل کارهای زیر باشد:
- یادگیری یک زبان جدید
- آموزش و یادگیری نحوه نواختن ساز
- سفر و کشف مکان‌های جدید
- انجام کارهای هنری و خلاقانه
- مطالعه کتاب
چطور 100 سال عمر کنیم؟
استراحت کافی داشته باشید
مطالعات نشان داده‌اند که تغییر عادت و خواب نقش مهمی در رشد سلول‌های دندریتیک ( dendritic ) در مغز دارد. دندریتیک برآمدگی‌هایی در انتهای نورون‌ها هستند که به انتقال اطلاعات از یک عصب به عصب دیگر کمک می‌کنند. با تقویت این ارتباطات می‌توانید انعطاف‌پذیری مغز را افزایش دهید.
خواب تاثیر قابل توجهی بر سلامت جسمی و روانی دارد. برخی از محققان باور دارند که مقوله خواب تا حد زیادی به ژنتیک و بخشی هم به خاطر تشکیل و وجود ماده خاکستری در مغز است. با رعایت و توجه به میزان و نحوه خواب خود می‌توانید عملکرد نوروپلاستیسیتی مغز را بهبود ببخشید. این شامل ایجاد یک برنامه خواب ثابت، منظم و ایجاد محیطی مناسب برای داشتن خواب خوب است.
ورزش و فعالیت بدنی منظم
ورزش منظم فواید زیادی برای مغز دارد. برخی از مطالعات نشان میدهد که ورزش می‌تواند مانع از دست دادن نورون‌ها در نواحی کلیدی هیپوکامپ (hippocampus) شود. هیوکامپ بخشی از مغز است که در حافظه، یادگیری و سایر عملکردها نقش مهمی دارد. ورزش دائمی و منظم می‌تواند باعث ایجاد نورون‌های جدید در این بخش شود.
مطالعه‌ای بر اساس نوروسایکولوژی در سال 2021 نشان میدهد که به نظر می‌رسد ورزش فیزیکی روی فاکتورهای نوروتروفیک (neurotrophic factor) یعنی پروتئین‌های رشد عصبی و بخش حرکتی مغز تاثیر می‌گذارند. وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده حداقل 150 دقیقه ورزش هوازی با شدت متوسط (مانند پیاده‌روی، رقص، شنا یا دوچرخه‌سواری) در هفته و حداقل دو روز تمرین قدرتی را توصیه می کند. انجام دهید.
تمرین ذهن آگاهی
برای اینکه بتوانید ذهن آگاهی را یاد بگیرید و عملکرد نوروپلاستیسیتی مغز خود را افزایش دهید، باید ذهن خود را کاملا در لحظه حال غوطه‌ور کنید. بدون اینکه به اتفاقات گذشته و آینده فکر کنید. برای ذهن‌آگاهی باید روی صداها، مناظر و احساسات اطراف خود را درک کنید. مطالعات بسیاری نشان داده که ذهن آگاهی هم می‌تواند به انعطاف‌پذیری عصبی مغز را افزایش دهد.
بازی کنید
بازی‌ها تنها برای بچه‌ها نیستند و انجام بازی‌هایی مثل تخته، کارت و هر بازی فکری دیگری می‌تواند به رشد و بهبود نوروپلاستیسیتی مغز کمک کند.
پادکست نوروسایکولوژی "صدا های ذهن ما
معایب نوروپلاستیسیتی
همیشه انعطاف پذیری عصبی برای یادگیری نوعی پیشرفت در نظر گرفته می‌شود، اما همیشه اینگونه نیست. در برخی موارد ممکن است که تغییر منجربه تاثیر منفی در عملکرد مغز شود. به عنوان مثال، انعطاف‌پذیری مغز در صورتی می‌تواند مشکل‌ساز باشد که باعث تغییرات خطرناک ناشی از سوء مصرف مواد مخدر، بیماری یا تروما شود (از جمله آسیب مغزی یا تجربیات آسیب‌زا که منجر به اختلال استرس پس از سانحه می‌شود).
همچنین برخی از شرایط پزشکی وجود دارد که می‌تواند انعطاف‌پذیری مغز را محدود یا مختل کند. اینها شامل انواع اختلالات عصبی دوران کودکی مانند صرع، فلج مغزی، توبروس اسکلروزیس (neurological disorders) و سندرم X شکننده (نوعی بیماری ژنتیکی و ارثی) هستند.
نحوه کشف نوروپلاستیسیتی مغز
باورهای متفاوتی درباره انعطاف‌پذیری مغز برای پذیرش تغییر در طول زمان‌های متفاوت وجود دارد. برای مثال در ابتدا محققان مغز معتقد بودند که مغز ثابت است، اما به مرور زمان و طبق تحقیقات جدید نشان داد که مغز قابلیت انعطاف‌پذیری دارد.
نظریه‌های اولیه درباره نوروپلاستیسیته مغز
تا دهه 1960، محققان معتقد بودند که تغییرات در مغز تنها در دوران نوزادی و کودکی ممکن است رخ دهد. همچنین تصور می‌شد که در اوایل بزرگسالی ساختار فیزیکی مغز تا حد زیادی ثابت است.
روانشناس و روانپزشک نورمن دویج که به تاریخچه نظریه‌های اولیه نگاه می‌کند، در کتاب خود با نام «مغزی که خودش تغییر کرد: داستان‌های پیروزی شخصی از مرزهای علم مغز» در سال 2007 به این باور می‌رسد که نمی‌توان از مغز در مراحل اولیه زندگی استفاده کرد. همچنین این یک باور قدیمی است که مغز بیشتر شبیه یک ماشین شگفت‌انگیز است که می‌تواند کارهای شگفت‌انگیز انجام دهد اما هنوز رشد و تغییر نمی‌کند.
تئوری‌های مدرن درباره نوروپلاستیسیته مغز
در دهه 1920 محقق کارل لشلی (Karl Lashley) شواهدی از تغییر مسیرهای یادگیری میمون‌های رزوس (rhesus) یافت. پس از آن در سال 1960 محققان در پی کشف بیمارانی که دچار سکته مغزی شده بودند و پس از آن می‌توانستند عملکرد خود را بازیابند، به این نتیجه رسیدند که مغز قابلیت انعطاف‌پذیری دارد. در تئوری‌های مدرن محققان به این نتیجه رسیده‌اند که مغز توانایی ایجاد عصب‌ها و مسیرهای جدید، یادگیری اطلاعات و تجربیات جدید دارند.
سوالات متداول:
Plasticity یا انعطاف پذیری عصبی چیست؟
فرآیندی است که به مغز انسان و شبکههای عصبی پس از وقوع یک بحران یا حادثه امکان بازسازی میدهد.
آیا نورپلاستیستی را میتوان را تقویت کرد؟
بله، عملکرد Plasticity را میتوان با انجام کارهایی مثل فعالیت بدنی، مطالعه منظم و تمرین ذهن آگاهی تقویت نمود.
سخن پایانی
در اینجا متوجه شدیم که عملکرد مغز برای یادگیری و تجربه هر فرآیند جدیدی شگفت‌انگیز است. ویژگی پلاستیسیتی این است که مغز حتی پس از گذر از بیماری‌ها و آسیب‌های مغزی دوباره مجدد بازیابی شود و تغییر مسیر دهد. این انعطاف‌پذیری فضایی را برای مغز ایجاد می‌کند تا بتواند با یک بحران و پس از گذر از آن با محیط سازگاری یابد.
مطاله بیشتر مقالات نوروسایکولوژی
ترجمه و گرد آوری رادیوبینا
خانه
دوره
پادکست
کتاب
انجمن
نظرات
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شدهاندمعلومات بیشتر در مورد نوروپلاستیسیتی