علت اشفتگی ذهنی چیست؟ دلایل + راهکارها و درمان

اگرچه همه ما روزهایی از زندگی خود را با نگرانی سپری می‌کنیم، اما گاهی قادر نیستیم افکار مزاحم را از خود دور کنیم. علت اشفتگی ذهنی می‌تواند متعدد باشد و دلایل بی‌شماری هستند که می‌توانند دلیلی برای بیقراری ما باشند. شاید در وهله اول نیازی به مراجعه به روان‌درمانگر نباشد، اما به مرور زمان و با افزایش نگرانی‌های منفی پی در پی می‌تواند باعث بروز تنش، اضطراب، سردرد یا درد معده شود. وقتی همه روزه با تنش از خواب بیدار شویم و اشفتگی در زندگی را تجربه کنیم، باید منتظر تاثیر قدرتمند آن روی افکار و رفتارهای روزمره خود باشیم. این افکار از نظر بیوشیمی رو مغز انسان تاثیر می‌گذارند و زمانی هم که مغز تحت تاثیر قرار گیرد، تغییر در روحیه، انگیزه و میزان تمرکز را تجربه می‌کنیم. اشفتگی ذهنی در هر بخشی از زندگی ما چه خانوادگی و چه کاری می‌تواند بروز یابد. با توجه به مثالی که در وب‌سایت معتبر Amenclinics بیان شده، موری فردی 32 ساله بود که علیرغم دریافت نقدهای مثبت از عملکرد خود، تصور می‌کرد که مدیر او را دوست ندارد. او مدام این نگرانی را داشت و همین افکار مشوش باعث شده بود تا همیشه دچار سردرد و تحریک‌پذیر شود. اگر شما جزو این دسته از افراد هستید و به دنبال علت آشفتگی ذهن و راهکارهای درمان آن می‌گردید، پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مطلب از گروه روانشناسی رادیو بینا همراه ما شوید.

برای رسیدن به راهکار درست و کشف علت آشفتگی مغز بهتر است ابتدا این افکار را تشریح کنیم. اینکه چه زمانی دچار تشویش ذهنی هستیم از اهمیت زیادی برخوردار است. طبق آنچه که در مجله پزشکی Healthline بیان شده، آشفتگی و گیجی حالتی است که افراد نمی‌توانند به درستی تفکر کنند و تصمیم بگیرند. معمولا فرد مدام با افکار منفی درگیر است و بدترین حالت ممکن را برای شرایط فعلی خود در نظر می‌گیرد. آشفتگی مغز می‌تواند بر روی رفتار فرد تاثیر بگذارند. برای مثال به خاطر اضطراب و تنش شدید از بیان کلمات و جملات در حین سخنرانی درمانده می‌شود و مکث طولانی دارد. گفتار و بیان کلمات به شکل غیر طبیعی و نامنسجم است و گاهی هم تغییرات ناگهانی در احساسات را تجربه می‌کند. افرادی همانند موری که درگیر افکار منفی و آشفته می‌شوند، اغلب در لوب فرونتال (frontal lobe) یا قسمت پیشانی مغز در بخش ACG یا سینگولیت (cingulate) پیشانی مغز فعالیت زیادی دارند. فعالیت زیادی ACG فرد را وا می‌دارد که از یک فکر به فکر دیگری یا از یک عمل به عمل دیگری روی آورند. این حالت با انعطاف‌پذیری و حرکت با جریان مرتبط است. زمانی که عملکرد ACG مغز افزایش می‌یابد، از آن طرف میزان سروتونین مغز پایین است و فرد افکار پریشان و اشفتگی ذهنی را تجربه می‌کند. فرد در این مواقع دچار عدم تمرکز می‌شود و در موارد حاد با اختلال وسواس فکری نیز همراه است. معمولا در اسکن مغزی که از فناوری به نام SPECT استفاده می‌شود، میزان فعالیت ACG مغز نشان داده می‌شود. حال که متوجه شدیم اشفتگی ذهنی چیست و چه زمانی باید نگران خود شویم، در ادامه شما را با راهکارهای مقابله با چنین احساس ناخوشایندی آشنا می‌کنیم.

بر اساس علم نوروسایکولوژی، افکار، احساسات و رفتارهای ما همگی به هم مرتبط و همانند یک زنجیر هستند؛ زیرا افکار ما روی احساسات و رفتار تاثیر می‌گذارند. اگرچه همه ما گاهی دچار تشویش افکار در زمان اشفتگی ذهنی می‌شویم و افکار منفی ما را احاطه می‌کند، اما با آگاهی به اینکه چه زمانی دچار چنین حالتی می‌شویم و چگونه آن را کنترل کنیم، می‌توانیم مانع از ادامه دادن به افکار مشوش و منفی شویم. اغلب اوقات راهکارهای مقابله با افکار منفی در جریان اشفتگی در زندگی موثر است و می‌تواند به افراد کمک کند که چگونه الگوهای فکری خود را تغییر دهند. راهکارهایی مثل:

به افکار منفی تابلوی ایست را نشان دهید

حواس خود را پرت کنید

• خواندن آهنگی که دوست دارید.
• به موسیقی مورد علاقه خود گوش دهید.
• قدم بزنید و هوای تازه استشمام کنید.
• با حیوان خانگی خود بازی کنید.
• اگر فرزند دارید، ساعتی را با او بگذرانید.
• یک کار سخت که نیاز به تراوش مغزی دارد، انجام دهید.
• مدیتیشن کنید.
• روی یک کلمه مورد علاقه خود تمرکز کنید و هر زمان که دچار اشفتگی ذهنی شدید، آن کلمه را با خود تکرار کنید. این راهکار همانند جارو عمل می‌کند و می‌تواند همه گرد و غبارهای ناشی از افکار منفی را از بین ببرد.
• 
  

راه‌حل‌ها و گزینه‌های پیشنهادی را بنویسید

• من نگران اخراج شدن از محل کار خود و بیکار شدن هستم.
• حالا راهکارهایی که می‌توانید انجام دهید را بنویسید، مثلا:
• من می‌توانم کارهایی که مسئول آن‌ها هستم را به بهترین شیوه ممکن انجام دهم تا وجود من در مجموعه همیشه ضروری باشد.
• من می‌توانم به مدیر و رئیس خود نشان دهم که همیشه به دنبال کسب مهارت‌های جدید و پیشرفت در کار خود هستم.
• من توانایی آپدیت رزومه خود تنها در صورت اخراج از محل کار فعلی را دارم.
• حالا لیستی از کارهایی که نمی‌توانید انجام دهید و اصلا انجام آن‌ها در حیطه اختیارات شما نیست، تهیه کنید. مثلا:
• من نمی‌توانم زمانی که تصمیم رئیس برای اخراج من قطعی است، کاری انجام دهم.
• زمان اخراج من قابل کنترل نیست.
• داشتن نگرانی و آشفتگی جز اینکه روی افکار و اعتماد به نفس من تاثیر بگذارد، کمک دیگری به من نخواهد کرد.